PvdA slaat alarm om ingrepen huishoudelijke hulp Lochem

0
Foto ter illustratie (bron: freepik.com)

LOCHEM/GORSSEL – De PvdA heeft een groot aantal schriftelijke vragen gesteld over veranderingen die het college van B&W wil doorvoeren in de huishoudelijke hulp in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dat kan ten koste gaan van het aantal uren hulp dat inwoners krijgen. Dat is volgens B&W nodig om de hulp ook in de toekomst te kunnen blijven bieden.

De PvdA verwijst naar de ophef die in de periode 2014-2018 ontstond toen het toenmalige college de huishoudelijke hulp voor sommige inwoners helemaal wilde staken. Pogingen om niet de hulpbehoefte maar het inkomen de doorslag te laten geven bij aanvragen strandden destijds door tussenkomst van de rechter. Wat nu speelt is overigens niet echt vergelijkbaar.

Normenkader

In een memo aan de raad, dat tijdens het zomerreces is verstuurd, kondigen B&W aan het zogeheten normenkader, dat maatgevend is bij de beoordeling van aanvragen, te willen vervangen. Aanleiding is de grote toename van het aantal aanvragen sinds de invoering van het abonnementstarief door de rijksoverheid, met ingang van 1 januari 2020. Hierdoor betaalt iedereen 19 euro per maand voor ondersteuning en zorg, ongeacht het inkomen. Daarvoor werd een eigen bijdrage naar rato van inkomen of vermogen geïnd door het CAK.

De verandering zorgde ervoor dat veel meer mensen een beroep deden op hulp via de Wmo. Daaronder ook mensen die voorheen particuliere hulp hadden georganiseerd en dat ook wel konden betalen.

Arbeidsmarkt

Het Lochemse college constateert dat de krapte op de arbeidsmarkt het steeds lastiger maakt om voldoende mensen te vinden die het huishoudelijke werk kunnen en willen doen. De wachtlijsten bij aanbieders van dergelijke hulp is opgelopen tot 3 maanden. De lage beloning en gebrekkige arbeidsvoorwaarden van de veelal parttime hulpverleners draagt volgens belangenorganisaties niet bij aan de aantrekkelijkheid van het werk.

Het college van B&W schrijft in de memo aan de raad: ‘Om landelijk dezelfde zorg te kunnen blijven bieden aan het toenemend aantal inwoners zou het aantal medewerkers in de zorg moeten verdubbelen in 2040, terwijl de beroepsbevolking sterk afneemt. Maatregelen zijn nodig op korte termijn om de huishoudelijke hulp beschikbaar te houden voor de kwetsbare inwoners van Lochem.’

Gemiddelde tijd

Het college denkt dit te bereiken door te gaan werken met een ander zogeheten normenkader. Dit is bij de indicatie maatgevend voor het aantal minuten hulp dat wordt geboden. Het huidige kader stamt uit 2006 en werd opgesteld door het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Sinds 2019 is er een nieuw normenkader, opgesteld door het bureau HHM. Dit leidt bij indicatie meest tot minder minuten hulp per week. Lochem constateert dat het gemeentelijk gemiddelde van 164 minuten per week zo’n 30 minuten hoger ligt dan in gemeenten die al de nieuwe normen hanteren.

Ontwikkelingen

Technologische ontwikkelingen en veranderende maatschappelijke opvattingen geven volgens B&W mede-aanleiding voor aanpassing het de norm. Welke ontwikkelingen en opvattingen dit zijn blijft onbenoemd.

Het besluit om het nieuwe normenkader toe te passen is al op 12 juli genomen. Dit geldt vanaf nu voor de beoordeling van nieuwe hulpvragen. Volgend jaar wil Lochem bekijken of het ook gaat gelden voor mensen die al hulp krijgen en van wij de indicatieperiode nog niet is afgelopen. Dat laatste is juridisch wellicht lastig, want er ligt met deze mensen immers een door beide partijen getekende overeenkomst. Waarom eventuele aanpassing niet kan wachten tot het einde van de indicatieperiode wordt niet duidelijk in het memo van B&W.

Vragen PvdA

De PvdA heeft inmiddels schriftelijke vragen gesteld over deze kwestie. De partij wil onder meer weten waarom het besluit uitgerekend in het zomerreces van de raad is genomen en waarom het in de onlangs verschenen kadernota 2023 niet is besproken. Er zou sprake zijn van een pilot met het nieuwe normenkader. De PvdA wil weten hoeveel mensen al volgens de nieuwe regels zijn geïndiceerd en of daaronder ook herindicatie waren. De complete lijst met vragen van de PvdA staat onder dit bericht.

In de memo wordt ook melding gemaakt van mogelijk minder hulp in de zomermaanden. Ook dat heeft maken met tekort aan medewerkers. Dit kan leiden tot minder hulp.

Wie het nieuwe normenkader wil nalezen kan HIER terecht (pdf-bestand)

PvdA-vragen:

De onderstaande vragenlijst is letterlijk overgenomen…

  1. Wat is de reden dat u de Raad en/of de Raadswerkgroep niet vooraf heeft meegenomen in uw besluitvorming?
  2. Wat is de reden dat u dit besluit in het zomerreces van de raad heeft genomen?
  3.  Wat is de reden dat er tijdens de bespreking van de kadernota 2023 hierover niets gezegd.
  4. In het artikel van de Stentor wordt gesproken over een pilot met het HHM-normenkader. Wanneer bent u hier mee begonnen, hoeveel inwoners zijn volgens dit normenkader geïndiceerd en betrof het allemaal nieuwe aanvragen of ook herindicatie?
  5. Hoe groot is de toename van de aanvragen en wat verwacht u, gezien demografische kenmerken van Lochem, voor de komende jaren.
  6. Wat betekent de nieuwe werkwijze voor de stakeholders? Hoe en wanneer zijn/worden zij meegenomen in het proces?
  7. Wat betekent deze werkwijze voor mensen die zorg vanuit een PGB huishoudelijke zorg willen inzetten en hoe worden zij betrokken bij deze verandering?
  8. Hoe ziet de eerste evaluatie eruit? Is deze representatief? Graag ontvangen wij het document.
  9. Wanneer wordt een en ander ter besluitvorming aan de raad voorgelegd?
  10. Wat maakt dat het CIZ-normenkader op hogere tijdsinzet komt dan het HHM-normenkader?
  11. In het HHM-normenkader wordt niet meer gesproken over maakt geen verschil meer in hh1 en hh2. Klopt het dat hierin geen onderscheid meer gemaakt wordt?
  12. Wat betekent dit voor het aantal uren inzet en de deskundigheid die een medewerker moet hebben?
  13. Hoe bewaakt u dat mantelzorgers door minder inzet huishoudelijk zorg overbelast worden?
  14.  Het college heeft aangegeven in te willen zetten op preventie. Hoe ziet u dit in dit kader en wat ziet u als preventieve taken voor huishoudelijke medewerkers?
  15. Dat er een personeelsprobleem is, ook voor huishoudelijke zorg, is overal merkbaar; Betekent minder inzet van uren voor huishoudelijke medewerkers dat zij meer cliënten zullen krijgen en de fysieke belasting per werkdag hoger kan worden?
  16. Het tijdelijk afschalen tijdens de vakantieperiode vinden wij van een andere orde dan structureel minder inzet. Heeft u nog aanvullende acties om samen met zorgaanbieders te kijken wat nog mogelijk is?
  17. Wat is uw beleid en ondersteuning aan inwoners voor keuze PGB of zorg in natura?