LOCHEM/GORSSEL – Bermen die van de gemeente zijn maar door boeren of particulieren oneigenlijk worden gebruikt, zijn de laatste tijd landelijk nieuws. Dagblad Trouw bracht begin deze maand aan het licht dat het ministerie van landbouw loog over de omvang van het probleem. Richting Brussel werd gezegd dat het alleen speelde in Berkelland. Inmiddels blijkt het in veel meer gemeenten te spelen. In Lochem gaat naar schatting om 27 hectare berm. De gemeente wil die grond terug en komt met een plan van aanpak.
GroenLinks en LochemGroen! stelden maandagavond vragen over de kwestie aan wethouder Lex de Goede. In landelijke media wordt gemakkelijk de link gelegd tussen oneigenlijk gebruik en fraude. Dat zijn duidelijk twee verschillende dingen en dat werd door alle betrokkenen benadrukt. Ook zijn het niet alleen agrariërs die bermen gebruiken zonder dat de grond van hen is. Ook particulieren maken zich eraan schuldig.
Fraude
LochemGroen! stelt in de toelichting op de vragen dat 75 procent van de betrokken boeren te goedertrouw is, maar meldt geen bron van dat percentage. De wethouder ging dan ook niet mee in de suggestie dat een kwart van de boeren, die de berm oneigenlijk gebruiken, daarmee ook fraude plegen. Dat is niet vast te stellen. Meer grond kan meer Europese subsidie betekenen, plus het recht om meer mest uit te rijden. “Ik wil het woord fraude niet in de mond te nemen”, aldus De Goede.
Het was met name de Lochemse VVD-fractie die hamerde op het voorkomen van stigmatisering van boeren door de link met fraude te leggen. De wethouder zei zich verre te houden van die kant van de zaak. Het vaststellen of (subsidie)fraude wordt gepleegd is aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) waar boeren opgave moeten doen van het areaal dat zij in gebruik hebben. De gemeente gaat het puur om het gebruik van gemeentegrond door onbevoegden en is op dit punt zelf verantwoordelijk voor de handhaving.
Plan van aanpak
De wethouder kondigde een plan van aanpak aan dat vermoedelijk nog deze maand naar de raad wordt gestuurd. Daarin is sprake wat ‘grootschalige aanpak van het probleem’ wordt genoemd. Doel is dat de gemeente de betrokken grond terugkrijgt en gaat onderhouden conform eigen beleid. Dat betekent ecologisch bermbeheer ten behoeve van de biodiversiteit. Bij oneigenlijk gebruik wordt vaak rigoureus gemaaid. Sommige mensen vinden dat ‘netjes’ staan, maar insecten en vlinders trek je daarmee niet bepaald aan.
In het aangekondigde plan worden ook de middelen die de gemeente kan inzetten om de grond terug te krijgen beschreven. Dit kan desnoods via de juridische weg. Ook wordt aandacht besteed aan het fenomeen ‘verjaring’.
Berkelland
Ter vergelijking: In Berkelland kwam het fenomeen al in 2017 aan het licht. Uiteindelijk werd daar maar liefst 200 hectare berm geteld waar anderen dan de gemeenten de dienst uitmaakten. Die gemeente heeft sindsdien al de nodige hectares teruggevorderd.
