LOCHEM – De frustratie droop er maandagavond bijna letterlijk vanaf toen de gemeenteraad andermaal sprak over de voortgang van de woningbouw. Of liever, het gebrek aan voortgang. Termen als ‘grote zorgen’, ‘weinig vertrouwen’ en ‘het gaat ons niet lukken’ konden meermaals worden opgetekend. De neutrale toehoorder kon zich, ondanks dat gebrek aan meters, toch ook verbazen over opmerkingen als ‘we moeten nog veel meer praten over dit onderwerp’ en ‘moeten we niet bij het begin beginnen en programma’s maken?’.
Er was ook enige vertwijfeling over wat op dit moment precies van de raad wordt gevraagd. Dit gold onder meer voor PvdA en D66. De aangeleverde stukken gaan vooral over het verleden, terwijl er behoefte is aan wat de toekomst gaat brengen. De blik vooruit is hooguit te vinden in een stuk waarin het beleid getalsmatig wat wordt bijgesteld, zoals wat onder ‘betaalbaar’ moet worden verstaan.
Stemming
Wethouder Marja Eggink had de stemming twee weken geleden al niet erg verbeterd door te zeggen dat niet is uit te sluiten dat het gros van de tot 2030 te bouwen woningen mogelijk pas in 2028 of 2029 worden gerealiseerd. In totaal gaat het om een dikke duizend huizen. De problemen spelen in het hele land, maar Lochem ziet een enorme disbalans in soorten woningen. Wie tonnen op de bank heeft – of kan lenen – kan een leuk optrekje kopen in de gemeente. Starters, jonge gezinnen en wie is aangewezen op (sociale) huur, kan het momenteel wel schudden.
Jongeren vinden vrijwel niets en ouderen die kleiner willen wonen, en zo voor doorstroming kunnen zorgen, zitten in de knel. De bovengemiddelde vergrijzing helpt daar ook al niet bij. De marktomstandigheden werken eveneens niet mee. De prijzen van zowel materiaal als arbeid zijn de afgelopen jaren de pan uitgerezen. Goedkoop bouwen kan daardoor bijna niet meer. Op de achtergrond spelen nog nieuwe spelregels die Hugo de Jonge wil doorvoeren, maar waarvan onzeker is wat het aanstaande Kabinet en de Kamer daarvan overeind gaat houden. Die regels kunnen gemeenten overigens wel helpen.
Stapelen
De raadsfracties begrijpen op zich de lastige positie waarin het college verkeerd, maar dringen aan op meer actie. Die moet zijn gericht op ‘stenen stapelen’. Eensgezind zijn de partijen echter niet, behalve de gedeelde zorgen. Wel werd maandag vrij unaniem aangedrongen op het vaart maken met plannen die voor het grijpen liggen. De VVD vindt dat de procedures desnoods maar korter door de bocht moeten worden gevoerd. Anderen zien daarin dan weer het gevaar van lange juridische geschillen.
VVD-fractievoorzitter Jan de Vries sloeg nog net niet met de vuist op tafel, maar luchtte zijn hart door te roepen: “Stop met praten. Doe wat! Doe wat!” GroenLinks vindt echter dat er eerst programmadoelen per locatie moeten worden geformuleerd en dat de raad moet bepalen hoe kan worden gestuurd op het behalen van die doelen. Arda van de Brink (GL) vindt dat de raad anders de controlerende taak niet goed kan uitvoeren.
Bouwlocaties
De raadsleden weten overigens meer over min of meer concrete bouwlocaties dan de buitenwacht. Ze zijn hiervoor door het college in vertrouwen genomen. Dat moest omdat het om gevoelige marktinformatie die niet in verkeerde handen moet vallen. Het CDA toonde zich ook niet tevreden over de voortgang. Met name de doorstroming van ouderen moet volgens de christendemocraten veel beter en sneller. Ook LochemGroen! ziet scheefgroei in het aanbod. GB sprak van een zorgwekkend beeld en pleitte voor sturen op projectniveau. Dat wil zeggen dat per bouwlocatie moet worden bepaald wat haalbaar is qua sociale huur, middenhuur, betaalbare koop en duurdere woningen.
Wethouder Marja Eggink zei de zorgen van de fracties te delen. Aan de uitvoering van een eerdere motie over het splitsen van woningen en erven wordt gewerkt. Ze ging ook in op suggesties om particuliere initiatieven steviger te omarmen en waar mogelijk te versnellen. Uit de raad kwamen geluiden om particuliere initiatiefnemers te bewegen om voor verschillende doelgroepen te bouwen, al dan niet in samenwerking met woningcorporaties. De plannen van particulieren kunnen alleen vertrouwelijk met de raad worden gedeeld. Dat gaat binnenkort gebeuren in een besloten bijeenkomt.
Besluit
Op 17 juni praat de gemeenteraad verder. Zeker vijf van de acht fracties kondigden aan met moties of wijzigingsvoorstellen te komen.