Het plenaire raadsdebat wordt schaars in Lochem [opinie]

4
Beeld vanaf de 'publieke tribune' tijdens een ronde-tafel-gespek (RTG) van afgelopen maandag (foto LochemsNieuws)

LOCHEM – Door de vaststelling van het nieuwe Reglement van Orde voor de tweewekelijkse Politieke Avonden in de gemeente Lochem dreigt het plenaire debat in de raadszaal schaars goed te worden. In de nieuwe regels staat dat een onderwerp in de raadsvergadering nog slechts wordt besproken als bij een agendapunt moties of amendementen zijn ingediend. Dit is lang niet altijd het geval.

De Politieke Avond wordt elke twee weken gehouden en kent twee of drie elementen. Het vragen-halfuur wordt alleen gehouden als fracties vragen willen stellen aan het college. Daarna volgen de ronde-tafel-gesprekken (RTG’s) in twee blokken van 45 minuten. Deze gesprekken kennen vier smaken: informerend, adviserend, oordeelvormend en meningvormend. Daarnaast is er overigens nog het open ronde-tafelgesprek, die niet vaak wordt gehouden. Daar kunnen raadsleden in gesprek met inwoners of instanties.

RTG’s
Op een avond kunnen tussen 19.30 en 21.00 uur maximaal zes RTG’s worden gehouden op drie locaties in het gemeentehuis. De politieke partijen vaardigen fractieleden af naar deze gesprekken. Daarbij worden vaak ook leden van de schaduwfracties (zogeheten fractieondersteuners) ingezet.

Raadsvergadering
Na een koffiepauze wordt de avond om 21.15 uur voortgezet met het laatste deel: de plenaire raadsvergadering. De agenda bestaat uit een deel waarin wordt gedebatteerd over een of meerdere onderwerpen en uit een deel met hamerstukken. Onder het nieuwe regime kunnen partijen niet zomaar meer een plenair debat aanvragen. Dit kan alleen nog als er een motie of amendement (wijzigingsvoorstel) is ingediend.

Podium
Deze ontwikkeling is vanuit efficiency-oogpunt begrijpelijk maar in een aantal andere opzichten ronduit slecht. De raadsvergadering is en blijft hét podium waarop de echte politiek moet worden bedreven. Ten overstaande van publiek en pers en dus de beste gelegenheid om je als politieke partij te profileren.

Tijdens een plenaire vergadering is het voor fractieleden mogelijk om snel te overleggen. Onderling of met andere fracties. Tijdens een RTG staat een (schaduw)fractielid er meestal alleen voor en is het aanvragen van een schorsing (voor overleg) niet mogelijk.

In de RTG’s komt de klassieke informatievoorsprong van collegeleden en ambtenaren ten opzichte van (schaduw)fractieleden nog meer tot uitdrukking dan in de raadsvergadering. Ook hier wreekt zich de onmogelijkheid om ruggespraak te houden en de antwoorden van collegeleden op eigen vragen beter te wegen.

Pretmoties?
Leidt de stap die nu is gezet tot ‘pretmoties’ met als enig doel het debat in de raadszaal te kunnen voeren? Dat is afwachten maar de kans is aanwezig.

Openheid?
In het kader van de openheid is er ook wel het een en ander aan te merken op de huidige werkwijze. Tot nu toe wordt alleen de plenaire raadsvergadering via een livestream in de huiskamers van belangstellende inwoners gebracht. Het aanschouwen van een vergadering met louter hamerstukken heeft geen hoge amusementswaarde.

Dat laatste is te ondervangen door ook de RTG’s live te streamen via de website van de gemeente. Maar dat is ongetwijfeld kostbaar.

Pers
Voor de pers zouden streams van de RTG’s, die meteen na de vergadering opnieuw te bekijken zijn, een uitkomst zijn. In Lochem klagen bestuur en politiek de laatste tijd nogal over de verschraling van de regionale pers en de daardoor verminderde aandacht voor de gemeentepolitiek.

Door de gelijktijdige behandeling van onderwerpen tijdens de Politieke Avonden krijgt de nieuwsconsument nóg minder aanbod. Als de media al iemand sturen voor een verslag kan deze zich niet opsplitsen en blijven interessante debatten onbeschreven. De tijd dat uitgevers een blik journalisten open trokken is definitief voorbij. Soms ontbreekt zelfs het blik, zoals bij LochemsNieuws.

Als de eigenlijke raadsvergadering dan ook nog eens minder interessant worden, blijven de perstafel en waarschijnlijk ook de publieke tribune vaker leeg.

Vijandig
Voor publiek en pers zijn de RTG-locaties toch al geen vriendelijke omgeving. Kleine, vaak volle zaaltjes zonder geluidsapparatuur en met een abominabele akoestiek. Tijdens bijna elke vergadering wordt vanuit het publiek (terecht) geprotesteerd vanwege de slechte verstaanbaarheid. De pers moet zich tijdens RTG’s meestal behelpen met een notitieblokje op de knie of een laptop op schoot. Het komt af en toe bijna vijandig over.

Overigens stemde de PvdA maandagavond als enige tegen het nieuwe regime omdat de partij de mogelijkheid wil behouden om plenair te debatteren over onderwerpen, ook zonder motie of amendement.

Dit is de originele tekst uit het Reglement van Orde over het verloop van de Politieke Avond:

1. De Politieke Avond is een openbare bijeenkomst van de gemeenteraad van
Lochem.
2. De Politieke Avond kan bestaan uit: een informerende tafel, een adviserende tafel,
een beeldvormende tafel, een meningvormende tafel, een open ronde
tafelgesprek en de raadsvergadering.
3. Een informerende tafel is een bijeenkomst met als doel informeren.
4. Een adviserende tafel is een bijeenkomst met als doel het adviseren van het
college door de gemeenteraad over een onderwerp.
5. Een beeldvormende tafel is een bijeenkomst met als doel beeldvorming.
6. Een meningvormende tafel is een bijeenkomst met als doel meningvorming.
7. Een open ronde tafel gesprek is een bijeenkomst die ruimte biedt aan inwoners
om in gesprek te gaan met raadsleden en fractievertegenwoordigers over een
eigen gekozen onderwerp.
8. In de raadsvergadering vindt debat naar aanleiding van ingediende moties en
amendementen, en besluitvorming plaats.

4 REACTIES

  1. Helemaal mee eens. De interesse van de inwoners van Lochem neemt behoorlijk af met deze nieuwe werkwijze. Men wil graag de inwoners meer bij de politiek betrekken, maar dan is dit de tegenovergestelde wijze waarop. Bij de inspraak RTG zijn alleen nog inwoners betrokken waar zaken in de voor of achtertuin spelen. Aan de geluidsinstallatie in de RTG schijnt gewerkt te worden. Afgelopen maandag waren enkele raads/fractieleden niet te volgen in de RTG’s, hetgeen irritatie en misverstanden oplevert bij het (nog) aanwezige publiek. Weet niet hoe er is geëvalueerd over de ervaringen tot nu toe en de wijze waarop het nieuwe regelement tot stand is gekomen. Je zou haast denken dat de raadsleden zelf niet bij deze evaluatie aanwezig waren ?

  2. Helemaal mee eens. Er mag geen belemmering zijn voor een plenair debat. Ik hoop dat iemand met meer specifieke kennis van de wet- en regelgeving omtrent de raad en zijn functioneren eens gaat uitzoeken of deze manier van vergaderen wel wettelijk is.
    Als dit reglement wordt aangenomen hoop ik dat de PvdA standaard bij ieder agendapunt een amendement indient. Een soort mini-filibuster.

  3. Goed opinie stuk LochemsNieuws. De PvdA heeft gisteren i.d.d. als enige fractie tegen gestemd. Het plenair kunnen voeren van debat in de raad, ook zonder motie of amendement vinden wij belangrijk. Juist bij belangrijke onderwerpen. Bij de voorbereiding van het raadsvoorstel heeft de PvdA deze wens consequent ingebracht. Wij kregen helaas geen steun op dit punt van andere fracties. Ons is duidelijkgemaakt dat debat hierover in de openbaarheid door andere fracties niet op prijs gesteld zou worden en dus niet zou plaatsvinden. Daarom hebben wij gekozen voor een stemverklaringen.

    Terecht merkt u op dat de persaandacht minder wordt (De Stentor). Dat is een zorgelijke ontwikkeling. Goed nieuws is wel dat geluid in de “zaaltjes” beter zal worden en bijvoorbeeld het vragenhalfuurtje live uitgezonden gaat worden.

  4. Dit was ook de reden waarom Radio573 o.a.was opgericht. Maar op het moment dat de journalistiek kritisch wordt kruipt de politiek in haar schulpje terug en krijg je alleen maar tegenwerking. Het lijkt wel of de politiek in Lochem alleen enthousiast en meewerkend wordt wanneer eigenbelang de boventoon voert.

Comments are closed.