LOCHEM – Gemeten naar de belangstelling voor een openbare informatieavond over de komst van 45 alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv’s) naar Lochem, zorgt dit niet voor grote beroering onder de Lochemse bevolking. Minder dan 20 mensen kwamen maandag naar het gemeentehuis. Daardoor waren de betrokken medewerkers van gemeente, COA, voogdij-organisatie Nidos en politie in de meerderheid.
Voor de bezoekers was er dan ook alle kans om vragen af te vuren. Daarbij ontstond de indruk dat er vooral sprake was van belangstelling, en een vleugje nieuwsgierigheid, naar de gang van zaken rond de opvang in Hotel Paasberg, die aanstaande donderdag al opengaat. Van grote zorgen lijkt minder sprake. Dat heeft ongetwijfeld ook te maken met het feit dat 170 direct omwonenden afgelopen donderdag al een soortgelijke, besloten bijeenkomst bijwoonden. De gemeente had 300 adressen aangeschreven.
Snelheid
Volgens betrokkenen was toen sprake van meer bezorgde geluiden en kritische vragen. Die werden ook verwacht, vooral door de korte tijd tussen de eerste aankondiging en de daadwerkelijke komst van de jongeren van 14 tot en met 17 jaar. Die komen van het christelijke vakantiepark De Betteld bij Zelhem waar ze nu zo’n vijf maanden een groep vormen. Het gaat om 45 jongens. De 10 meisjes, die in Zelhem deel uitmaken van de groep, worden elders ondergebracht. Het Lochemse hotel wordt niet geschikt geacht voor een gemengde groep.
Twee begeleiders van de groep, die deze week meeverhuizen naar Lochem, konden maandagavond rekenen op de meeste belangstelling. Hun verhaal gaf inzicht in de groep en hoe hun dag wordt ingevuld. Dat is op de eerste plaats school (in Neede) en ‘s middags is er tijd voor huiswerkbegeleiding en daarnaast worden allerlei activiteiten aangeboden, zoals tekenen, schilderen en drama. Verder zijn er corveetaken en trainingen over hoe je je staande houdt in een vreemde omgeving. Bijvoorbeeld via een rollenspel waarbij je leert wat je moet doen als je verdwaalt. De voertaal is zoveel mogelijk Nederlands, al moet zo nu en even worden geholpen in het Engels of Arabisch.
Dagritme
Er is sprake van een vrij strak dagritme. De jongeren hebben wel enige vrije tijd maar de verwachting is niet dat ze veelvuldig uitzwermen over Lochem. Een van de begeleiders zei: “Ik heb al op verschillende locaties met zulke groepen gewerkt. Voor de jongens is het overal nieuw. Meestal verkennen ze de eerst twee of drie dagen de omgeving en vallen dan terug in hun oude dagritme.” Overigens moet iedereen om 22.00 uur binnen zijn. Dan worden de koppen letterlijk geteld.
De jongeren worden goed in de gaten gehouden qua gezondheid en levenslust. “Als iemand zich vaak ziekmeldt van school, niet goed eet of slaapt of zich afzondert, proberen we te achterhalen of er problemen zijn. Wij gaan overigens geen diepgaande gesprekken aan over wat ze op hun reis hier naartoe – of daarvoor – hebben meegemaakt. Daarvoor moet eerst een vertrouwensband ontstaan”, aldus een begeleidster.
Opa en oma
Net als vorige week donderdag waren er ook dit keer mensen die vroegen of ze iets kunnen betekenen voor de groep. Zo waren er vorige week mensen die zich opwierpen als ‘oma en opa’ en dit keer kwamen meer algemene blijken van betrokkenheid. Een mogelijkheid is zitting nemen in een klankbordgroep. En er liggen ook al vragen van omwonenden die vroegen om een mogelijkheid ‘om buurt te maken’.
Burgemeester Sebastiaan van ‘t Erve herhaalde tijdens zijn inleiding nog eens dat het college een ongemakkelijk gevoel heeft bij het ‘afsnijden van een stuk van de procedure’. Door de snelheid zit er minder dan tien dagen tussen besluit en de komst van de jongeren. Er ontstond een noodsituatie omdat een meer structurele opvanglocatie in Rekken niet op tijd klaar is en het contract met De Betteld deze week afloopt. Het aanbod van de Fletcher Hotelgroep kwam net op tijd om te voorkomen dat de groep uit elkaar moest worden gehaald. Doordat ze in Lochem bij elkaar kunnen blijven, kunnen ze ook in Neede naar school blijven gaan.
Vergunning
Van ‘t Erve zei dat momenteel wordt gewerkt aan een Omgevingsvergunning voor de opvang. Dat opent de weg voor bezwaar en beroep voor wie dit nodig acht. Met de komst van de Oekraïners naar Hotel Scheperskamp, ruim een jaar geleden, werd daar niet voor gekozen hoewel het gebruik ook daar niet in overeenstemming was met het geldende bestemmingsplan. “Toen kraaide er geen haan naar, omdat iedereen noodzaak wel inzag”, aldus de burgemeester. Hij hoopt dat dit ook nu het geval zal zijn en hij wees erop dat andere gemeenten – in soortgelijke situaties – in het gelijk zijn gesteld door de rechter.
Het Lochemse college blijkt overigens al eerder een kijkje te hebben genomen bij dezelfde groep jongeren op De Betteld. Toen nog in het kader van overleg met het COA over een meer structurele opvang in de gemeente Lochem. Van een concreet plan was toen geen enkele sprake. Het college is al lang bezig met pogingen om handen en voeten te geven aan een motie van de gemeenteraad waarin wordt aangedrongen op onderzoek naar wat de gemeente kan doen in verband met de asielcrisis. Dat verloopt tot nu toe moeizaam. Van ‘t Erve: “We praten vrijwel uitsluitend over andermans vastgoed omdat we zelf weinig beschikbaar hebben. Dat maakt het lastig.”
Doorstroming
De groep van 45 kan de komende tijd worden uitgebreid naar 65 jongens. Dat gebeurt via geleidelijke weg, zodat de groepsdynamiek zo veel mogelijk intact blijft. Mogelijk ontstaat na de zomer meer ‘hectiek’ als de oorspronkelijke groep alsnog naar Rekken kan verhuizen. Omdat Hotel Paasberg tot 1 juli volgend jaar beschikbaar is, komt dan dus een doorstroming op gang. Het doek voor De Paasberg valt na 14 maanden definitief, want de gemeente heeft elke mogelijkheid tot verlenging laten schrappen uit de overeenkomst met het COA.
