‘Geef de burger een steviger stem bij energiekeuzes’

0
Voormalige klimaatburgemeester Ed Feijen (eigen foto)

LOCHEM/EXEL – Ed Feijen uit Exel was afgelopen jaar enige tijd klimaatburgemeester van Lochem. Hij heeft een uitgesproken mening over hoe de politiek de inwoners kan meenemen in de keuzes die moeten worden gemaakt op het gebied van energietransitie en klimaat. Het valt of staat wat hem betreft met voor iedereen begrijpelijke communicatie en een duidelijker rol voor de burger. Maar die kan ook zelf veel doen. Consuminderen bijvoorbeeld.

Tot aan de verkiezingen staat elke week een thema centraal. Via een interview met personen of organisatie met veel kennis van of een uitgesproken mening over dat thema wordt de toon gezet. De 8 politieke partijen, die om de zetels in de gemeenteraad strijden, reageren daar vervolgens kort en bondig op.
Aflevering 2 gaat over energie en klimaat
(lees HIER aflevering 1 over economie)

Ed Feijen koos, na een carrière als beurshandelaar, voor de natuur en de ruimte in de Achterhoek. En voor een heel ander vak. Hij is nu huisschilder met oog voor het milieu. Nadat hij zo’n 3 jaar geleden in het buitengebied van Exel was neergestreken vernam hij dat er plannen waren om grote windmolens te plaatsen in het gebied rond zijn woning. Dat maakte dat hij zich verdiepte in de materie en zich, samen met anderen bewoners van Exel en omstreken, roerde in de discussie rond de Regionale Energie Strategie (RES).

Empathie

“Ik vond het bijzonder om te merken dat politici, maar ook ambtenaren, onze inbreng wel leken te begrijpen. Er was sprake van empathie. Maar tot mijn verbazing werden alle zienswijzen opgenomen in een nota die bij hamerslag werd vastgesteld. Wat er met de opmerkingen van de inwoners gebeurt en wat daarvan geleerd is, is onduidelijk”, aldus Feijen.

Hij vindt sowieso dat de mening van de burger bij belangrijke beleidsbeslissingen vaak ondersneeuwt. “Dat komt omdat onze maatschappij heel erg leunt op de overheid, wetenschap en economie. Dat wordt wel ‘triple helix’ genoemd. Het wordt tijd dat de burger ook een belangrijke stem krijgt. Dat kan zorgen voor begrip en draagvlak.” Begrijpelijke taal in rapporten kan daarbij ook een handje helpen, zo vindt hij. “Zorg voor een level playing field.”

Gesouffleerd

Ed Feijen heeft sterk de indruk dat beleidsmakers en politici worden gesouffleerd door Den Haag. “Ik heb stukken gezien over de RES waaruit blijkt dat wordt geadviseerd hoe de regio’s de burgers moeten benaderen. Niet spreken over turbines maar over molens. Dat zou sympathieker klinken. Er niet over de hoogte van windmolens praten maar alleen over megawatts”, zo klinkt het.

Tegen de lokale partijen zegt hij: “Heb het lef om weerwoord te bieden aan Den Haag. Jullie zitten er voor de belangen van de burger en niet voor de belangen van hogere overheden. Wie zich verzet heeft mijn stem.”

Windmolens

Hij is overigens niet tegen windmolens, maar de exemplaren die volgens hem in het gebied rond Exel dreig(d)en te komen zijn eigenlijk bedoeld voor plaatsing op zee en niet op land. Ze zijn dik 200 meter hoog. Feijen ziet meer in de zogeheten ‘asperges’, die in ontwikkeling zijn. Dat zijn windturbines zonder wieken en met minder bewegende delen. Die lenen zich ook voor plaatsing in bebouwde omgeving. Daar is immers de meeste energie nodig.

Ook kan hij zich voorstellen dat op en rond bedrijventerreinen kleinere windmolens worden geplaatst die in de lokale energiebehoefte voorzien. Hij vindt dat bedrijven meer dan nu een bijdrage moeten leveren aan de energietransitie. Ook financieel. De potentie is aanzienlijk. Bedrijven kunnen meedoen door onder meer zon-op-dak en door warmtewisselaars.

Consuminderen

Maar een groot deel van de oplossing van klimaat- en energieproblemen ligt wat Ed Feijen betreft bij de mensen zelf. “De politiek moet stimuleren dat mensen minder gaan consumeren. Consuminderen dus. Laat jongeren de wereld verkennen maar laat ze daarna besluiten niet meer te vliegen. En maak voedselproductie kleinschaliger en gebruik seizoengroenten van buren uit de buurt. Dus geen kersen in de winter meer. En laat komkommers gewoon krom zijn en appels minder glanzend.”

Boeren moeten worden geholpen om kleinschaliger te werken door hen andere verdienmodellen te bezorgen. Bijvoorbeeld door woningbouw op hun terrein en natuurbeheer tegen betaling. En ten slotte zegt hij: “Laat de Achterhoek de voorhoede vormen in de stellingname tegen wat eruit Den Haag komt. We zijn niet het afvoerputje van de Randstad.”

Reactie politieke partijen:

CDA
Geef burgers toekomst! Iedereen telt!
Het CDA Lochem wil ook ons stukje van de wereld duurzaam doorgeven. Veranderingen in de agrarische wereld en de energietransitie slagen alleen in samenwerking. Lijsttrekker Henk Datema ziet samenwerking en verbinding als dé kans om duurzaamheid te realiseren. Voor de agrarische wereld en energietransitie in een win-winsituatie voor de gehele samenleving. Dat is Rentmeesterschap!
We zorgen voor boer en bedrijven én voor natuur. Agrarische ondernemers zorgen voor lekker, verantwoord en veilig voedsel en een belangrijke rol in de zorg voor het landschap, dat stimuleren we. Zorg voor elkaar! De volgende generatie kan dan in alle opzichten vooruit!

Gemeentebelangen
Duurzaamheid betekent voor Gemeenbelangen bestendig, betrouwbaar, voortdurend, degelijk.Wederom de lange termijn visie die aangeeft zuinig te zijn op wat we hebben. Duurzaam is voor Gemeentebelangen dus meer dan alleen aan het milieu denken. Luchtkwaliteit, biodiversiteit, en de energietransitie zijn belangrijke aspecten voor onze inwoners. Besparing van grondstoffen. Denk aan hergebruik afvalstoffen, isoleren van woningen, eigen voedsel productie en afzet, kleine windmolens of een mono vergisters op erven of bedrijventerrein. Zonnepanelen op grote daken. Grootschalige opwek tot een minimum beperken, alleen met draagvlak en gebruik voor eigen omgeving.

GroenLinks
GroenLinks wil inwoners een steviger stem geven, via een burgerberaad. Daarin nemen alle delen van de bevolking deel (geloot). We willen hen vragen een routekaart te maken voor de energietransitie in de gemeente.
Inwoners kunnen ook praktisch aan de slag, als buurt of individueel. De gemeente ondersteunt bij ingewikkelde keuzes over bijvoorbeeld isolatie en warmtepompen. Voor wat betreft wind- en zonneparken, willen we dat deze voor minstens de helft in lokale handen zijn. Mensen met weinig geld moeten ook mee kunnen doen.
Ed pleit ten slotte voor consuminderen. Dat is ons uit het hart gegrepen. Vlieg minder. Koop spullen die lang meegaan. Pak vaker de fiets. Voor een schone toekomst!

LochemGroen!
Luister goed naar deze klimaatburgemeester! Consuminderen en energiebesparing zijn twee speerpunten in ons programma. Dus veel beter isoleren, minder vaak de auto pakken en minder vlees eten. Maar pas op voor de boodschap dat alles bij de consument ligt: een beter milieu begint juist bij forse energiebesparing door grootverbruikers en de overheid. LochemGroen! is sterk voorstander van meer inspraak van burgers bij dit vraagstuk. We stimuleren lokale initiatieven, waarbij de energie van de gemeenschap is en naar de gemeenschap gaat. Windmolens zien we als een tijdelijke, noodzakelijke, oplossing. Kleinschalig en in goed overleg met inwoners – precies zoals deze klimaatburgermeester aangeeft.

VVD
Dank aan Ed Feijen. Vanuit VVD merken wij dat onze contacten met provincie en landelijke politiek helpt om ons lokale gezichtspunt te benadrukken. Resultaat is het lokaal uitstellen van wind op land totdat de landelijke milieunormen bekend zijn. Dat beschermt inwoners en milieu. VVD is voorstander van zon op dak omdat er nog veel onbenut blijft. Windmolens zonder wieken (asperges) zijn het verkennen waard. En (financiële) participatie van inwoners verdient een helder kader en wij steunen graag Buurt Energie Strategieën (BES). Begrijpelijke taal helpt zeker, met uitnodiging aan Ed om de term ‘level playing field’ hierin mee te nemen.

Meedenken met Lochem
Ed zal zeer vermoedelijk op MmL gaan stemmen: ook MmL vindt aantoonbaar draagvlak bij belangrijke besluiten heel erg belangrijk en juicht het toe als er heldere taal wordt gebruikt. Met de lef om een weerwoord richting Den Haag te hebben zit het bij MmL wel snor: we hebben met betrekking tot de RES gemotiveerd erg helder gemaakt hoe we in dit vreemde ‘top-down’ proces zaten en mede om die reden tegen het besluit gestemd. Ook wij zien niets in turbines van 200 meter tiphoogte op land (tenzij de hele omgeving het er mee eens is) en zijn voorstander van lage molens (zie www.EAZwind.nl). Tenslotte zijn ook wij sterk vóór besparen: dat is immers de snelste manier om meer duurzaam bezig te zijn.

PvdA
Als het over duurzaamheid gaat, worden verschillen uitvergroot. De discussie verhardt, insprekende burgers worden neergezet als “Nimby” (not in my backyard). En lokale politici worden neergezet als marionet van Den Haag. De nuance mist.
Samen verantwoordelijkheid nemen verbindt. Onze landelijke kaders zijn groen, de lokale interpretatie van het kader doen wij samen met inwoners. De PvdA wil niet alleen kijken naar windmolens of zonneparken, maar naar het brede perspectief. Hoe zorgen we voor goed geïsoleerde woningen? De energierekening naar beneden. Welke nieuwe duurzame ontwikkelingen zijn er, hoe werken we samen met inwoners en het bedrijfsleven. Samen aanpakken voor een groene toekomst voor onze kinderen.
D66
Inwoners ervaren afstand tot politici en bestuur. Daarom wil D66 Lochem een Burgerforum dat inwoners direct invloed geeft op beslissingen over belangrijke kwesties, zoals energiekeuzes. D66 Lochem weet hoe het in Den Haag werkt. Als het om energiekeuzes gaat past geen Calimero-gedrag, maar moet je keihard onderhandelen. Voor wat, hoort wat.
Speerpunten D66:
– Voer het Burgerberaad in.
– Neem beslissingen via een open en transparant proces.
– Schrijf in begrijpelijke taal.
– Help duurzaamheidsinitiatieven zoals de BES (Buurt Energie Strategie
Larensebroek).
– Stimuleer het coöperatieve model.
– Roep een transitiefonds in het leven voor inwoners en ondernemers.
– Meer elektrische laadpalen in de openbare ruimte.
– Nieuwe schoolgebouwen worden klimaatneutraal, oude energieneutraal.