ALMEN/LOCHEM – Tijdens de derde termijn van het kort geding tussen de gemeente Lochem en Doornberg Recycling Almen heeft de voorzieningenrechter de partijen vrijdag bijna letterlijk naar een nieuwe overeenkomst ‘gesleurd’. In een nieuwe overeenkomst is een streep getrokken op 1 augustus 2021. Is het terrein van de rubberverwerker dan nóg niet leeg, volgt onmiddellijke stillegging en hangt er een dwangsom boven het hoofd van het ondernemerspaar Doornberg.
De nieuwe deal bevat een aantal afspraken waar beide partijen hun handtekening onder hebben gezet. Daar was een zitting van zo’n 3,5 uur voor nodig. De rechter sprak dan ook van opluchting en ‘een koninklijke slechting van het probleem’. Omwonenden bekijken het met iets meer scepsis maar ook voor hen lijkt nu wel een definitieve stip op de horizon te staan.
De nieuwe overeenkomst puntsgewijs:
– Tot 3 februari voeren maximaal 3 vrachtwagens per dag nog lading aan. Eenzelfde hoeveelheid vrachtwagens voert ook weer voorraad af. De belofte is dat de voorraad tot die tijd gelijk blijkt en zeker niet meer toeneemt.
– Na 3 februari blijven de aantallenaantallen gelijk maar worden aangevoerde banden uit de aanvoer gesorteerd en meteen weer afgevoerd naar een al dan niet tijdelijke opslag buiten de gemeente. De voorraad slinkt vanaf dat moment.
– Dit jaar wordt er geen rubber meer geshredderd in Almen. Volgend jaar mag dit op maximaal 12 dagen. Dit zou goed zijn voor de verwerking en afvoer (per schip) van 2000 ton.
– Met terugwerkende kracht tot 1 augustus van dit jaar – de datum waarom Doornberg eigenlijk weg had moeten zijn – betaalt het bedrijf 16.000 euro per maand voor het gebruik van het terrein dat al in bezit van de gemeente is.
– Deze 16.000 euro wordt niet daadwerkelijk betaald maar in mindering gebracht op de 3 ton die de gemeente in depot heeft staan voor Doornberg.
– Uit dit financiële depot keert de gemeente op 1 januari nog eens 40.000 euro uit aan het bedrijf. Dit kan worden gebruikt voor de betaling van een borgsom (totaal 60 mille) aan de gemeente Enschede voor een terrein aan de Binnenhaven aldaar.
– Het restant van het depot bedraagt na aftrek van genoemde bedragen nog 60.000 euro. Dit wordt pas uitgekeerd als Doornberg op 1 augustus volgend jaar (of zoveel eerder als mogelijk) daadwerkelijk is vertrokken en het terrein aan de Scheggertdijk schoon is opgeleverd.
– Als Doornberg verzaakt kan de gemeente opnieuw naar de rechter en kan een dwangsom van 7.500 per dag, met een maximum van 200.000 euro, verbeurd worden verklaard.
(Dit is een gedeeltelijke opsomming)
Niet laten omvallen
Het werd in de vorige termijn van het kort geding – dat nu al vier maanden speelt – al duidelijk dat de rechter weinig trek heeft in uitspraken waardoor het bedrijf zou kunnen omvallen. Hij gaf aan het wantrouwen van omwonenden en gemeente weliswaar te begrijpen maar niet te delen. Met het bedrijf zou ook het echtpaar Doornberg persoonlijk failliet kunnen gaan. Hun bedrijf is een vennootschap onder firma (vof) en dat maakt de ondernemers privé aansprakelijk. Er zijn wel twee BV’s maar die zijn nog leeg. De oorspronkelijke overeenkomst met de gemeente werd aangegaan door de vof.
Nieuw voorstel
De raadsman van Doornberg kwam vrijdag ter zitting met een geheel nieuw voorstel. Deze is gebaseerd op de nieuwste ontwikkelingen. Zoals eerder gemeld is in het Friese Veenwouden (gemeente Dantumadeel) een terrein gehuurd. Het idee is om daar tenminste tijdelijk voertuigbanden op te slaan om de voorraad in Almen af te bouwen. Zoals de zaken er nu voor staan is deze opslag pas vanaf begin februari beschikbaar. Daarover hieronder meer.
Enschede
En ook in Enschede zijn er nieuwe ontwikkelingen. Daar viel het oog al eerder op een terrein dat qua omvang eigenlijk alleen geschikt wordt geacht voor opslag. Inmiddels is daarnaast een aanzienlijk groter perceel beschikbaar gekomen en daarop is een optie genomen. Samen ontstaat daar een terrein dat groot genoeg is om het gehele bedrijf uit Almen te verhuizen. Doornberg hoopt daar ook te mogen shredderen. Dit leidt tot rubberkorrels, het eindproduct waar het bedrijf de meeste omzet uit haalt.
Procedures
In beide gevallen dreigt de procedure nog de nodige tijd in beslag te nemen. In Enschede ziet de gemeente, volgens de raadsman van Doornberg, goede kansen. Wel wordt de vergunningsprocedure voor het aanvankelijke (kleinere) terrein afgebroken. Binnenkort wordt een nieuwe omvangrijker aanvraag gedaan voor het grote terrein. De nieuwe procedure duurt, zonder al te veel tegenslag een half jaar. Dit betekent dat het al juni is voordat de verhuizing op gang komt. In een enkel geval, als bij voorbaat blijkt dat er weinig verzet is tegen de vergunning, kan het terrein al in gebruik worden genomen als tijdens de terinzagelegging van de stukken.
Veenwouden
In Veenwouden speelt iets anders. Daar loopt een aanvraag voor een Omgevingsvergunning beperkte milieutoets (Obm). Voor de behandeling daarvan staat maximaal 8 weken. De gemeente Dantumadeel waarschuwde echter dat de termijn door grote drukte niet wordt gehaald. In plaats van eind december wordt rekening gehouden met begin februari.
Felle reactie
De rechter reageerde ongemeen fel op dat verhaal. Hij wees op het gebrek aan bestuurlijke slagkracht. En dat geldt niet alleen in de Friese gemeente. Tegen, de overigens niet persoonlijk aanwezige, wethouder Bert Groot Wesseldijk van Lochem zei hij: “Reis als de sodebliksem af naar Veenwouden en spreek je collega toe. Kom op met die vergunning en zit als overheid niet te kloten! Een stapel banden, die niet eens als chemisch afval geldt en die er maar tijdelijk wordt opgeslagen… Hoe moeilijk kan het zijn!”
De wethouder reageerde vrijdagavond via een woordvoerder door te zeggen dat er veelvoudig contact is geweest met Veenwouden. “Ze laten zich niet gek maken omdat Lochem een probleem heeft”, zo luidt de reactie. Een inhoudelijke reactie volgt na bestudering van de nieuwe overeenkomst.
Eis gemeente
Ter zitting bood Doornberg de betaling van de 16.000 euro per maand voor langer gebruik van het terrein in Almen aan, naast een maximalisering van het aantal vrachtwagenbewegingen. De raadsvrouw van de gemeente Lochem kwam met de eis dat er vanaf 15 december geen aanvoer meer mag plaatsvinden en dat het terrein uiterlijk op 1 juni schoon opgeleverd dient te worden.
De datum van 15 december werd door Doornberg als onhaalbaar bestempeld. Aanvoer en verwerking zorgt voor noodzakelijke cashflow om het bedrijf draaiende te houden. Verder bestaat de vrees klanten te verliezen als langere tijd geen ladingen worden geaccepteerd. Onder die klanten zijn veel kleinere milieustraten in het land die zelf beperkte capaciteit hebben.
Ook andere rubber
Overigens bestaande de aangevoerde ladingen meest uit een mix van banden en ander rubber materiaal, waaronder technisch rubber. Dat andere materiaal mag niet zomaar worden opgeslagen. Hier is een zwaardere vergunning voor nodig. Het in de shredder vermalen is veruit de meest efficiënte oplossing. Doornberg kan dus voorlopig alleen banden afvoeren zolang elders geen grote vergunning is verkregen.
De rechter leek even te opteren voor opnieuw een periode van onderhandelingen. Daarbij bood hij aan daar zelf bij aanwezig te zijn. De gemeente en de omwonenden voelden niet veel voor zo’n nieuwe ronde. Daarop gooide de rechter over een andere boeg en vroeg hij de partijen hoeveel water ze nog bij de wijn wilden doen.
Nieuw contract
Na een schorsing voor overleg werd in de rechtszaal een overeenkomst woord-voor-woord opgesteld. Omdat de raadsvrouw en de juridisch medewerker van de gemeente tegen de grenzen van hun mandaat opliepen was er ook nog telefonisch overleg met de wethouder. Dit ging met name over de uitkering van 40.000 euro voor de borgsom die in Enschede moet worden betaald.
Zwart scenario
De rechter herhaalde nog eens het zwarte scenario dat het bedrijf omvalt en dat de gemeente daarna zelf maar moet zien hoe het van de bergen rubber afkomt. Hij hield de aanwezigen verder voor dat Doornberg een bedrijf met toekomst is en dat nuttig werk doet en zich ondanks de ophef aan de vergunning heeft gehouden.
Risico Lochem
De gemeente Lochem lijkt nog wel enig risico te lopen, want er wordt geld overgemaakt naar Doornberg terwijl er onderweg naar volgend jaar augustus nog het een en ander kan gebeuren. Onder meer de lopende vergunning-trajecten vormen een risico. Lochem betaalde al 350.000 aan Doornberg als ‘verhuisbonus’. De 3 ton die er nu nog staat zou pas na het daadwerkelijke vertrek worden uitgekeerd. De uitgaven van de gemeente – in die inclusief de grondaankoop 2,7 miljoen bedragen – moeten terugkomen via de verkoop van bouwkavels.
Geen wantrouwen
De opmerking van omwonenden dat het bedrijf de onderhandelingen steeds probeert te rekken en het zich niet aan de overeenkomst van de gemeente heeft gehouden, leidde tot een filosofisch slotwoord van de rechter: “Het leven laat zich niet vastleggen in overeenkomsten. In dit geval zijn er steeds weer dingen die in ons mandje vallen. Dat kan. Ik deel uw wantrouwen in de onderneming niet.”
