LOCHEM/AMPSEN – Het leek de afgelopen weken erg hard te gaan met de plannen om asielzoekers op te vangen op het Pactum-terrein in Ampsen. Te hard, vindt de gemeenteraad en die trok maandagavond dan ook de handrem aan. Het college van B&W moet eerst een visie ontwikkelingen van hoe het in algemene zin denkt om te gaan met de opvang. En als het tot een zogeheten bestuursakkoord met het COA komt, wil de raad daar eerst een oordeel over vellen.
Zo’n bestuursakkoord kan formeel door het college worden gesloten, zonder tussenkomst van de raad. De wensen van de raad werden besproken aan de hand van twee moties, die uiteindelijk door alle fracties werden onderschreven. Daar was een lang debat voor nodig en twee schorsingen waarin eerst de raadsleden, en later het college, zich terugtrokken voor beraad. Na enkele tekstuele aanpassingen kon iedereen met de moties leven, hoewel met name burgemeester Sebastiaan van ‘t Erve nog wel enige beren op de weg ziet.
Grillig
De afgelopen weken verliepen, zeker voor omwonenden, nogal grillig en onduidelijk. Aanvankelijk deden over de opvang hele hoge aantallen de ronde. Toen was enige tijd onduidelijk om hoeveel plekken het gaat en op 13 februari kwam een maximum van 250, inclusief 65 minderjarige asielzoekers, uit de hoge hoed. Inmiddels is duidelijk dat het COA opteert voor 300 plekken plus de 65 jongeren die nu nog in hotel Paasberg verblijven. Ook weet Lochem nu dat het, op basis van de pas aangenomen Spreidingswet, 211 mensen moet opvangen. Dat getal is overigens aan wisselingen onderhevig, afhankelijk van de landelijke situatie.
De burgemeester gaf toe dat het college aanvankelijk uit ging van een procedure op grond van de Omgevingswet. Dit zou betekenen dat het COA een vergunning aanvraagt en zelf voor de participatie door omwonenden moet zorgen. Inmiddels is het college tot de conclusie gekomen dat de maatschappelijke impact zo groot is dat het zelf de regie in handen moet houden en de belangen van omwonenden moet bewaken. De eerder voorgesteld klankbordgroep komt er wat het college betreft dan ook gewoon.
Spreiding
Het getal 300 wordt door het COA gehanteerd als minimum voor locaties waarover het zelf het beheer in handen houdt. Te denken valt aan beveiliging, gezondheidszorg en onderwijs. Bij kleinere locaties wordt dit vaak overgelaten aan de gemeente. Dit leidt tot bijna ondoenlijke druk op de lokale zorgsector en het onderwijs. De VVD wil dat in de te ontwikkelen beleidsvisie desondanks aandacht moet worden besteed aan de mogelijke spreiding over meerdere locaties. LochemGroen! vindt dat niet realistisch en sprak van het wekken van valse hoop.
Vorige week werden omwonenden tot twee keer toe uitgenodigd in het gemeentehuis. Dinsdag praatte het college betrokkenen bij over het gewijzigde proces en aantallen. Vrijdagavond spraken vertegenwoordigers van de raadsfracties met de omwonenden. Die bijeenkomst was de aanleiding tot de moties waarin een visie van het college wordt gevraagd en waarin de raad eist dat het zelf de vinger aan de pols kan houden als het tot afspraken met het COA komt.
Doelgroepen
Een opmerking over doelgroepen werd uit de tekst van een motie geschrapt, maar tussen de regels door was te horen dat de voorkeur wordt gegeven aan de opvang van gezinnen. De door het COA beoogde centrum heet Regionale Opvanglocatie (ROL) en mikt in principe op kansrijke asielzoekers en statushouders voor wie geen woning beschikbaar is maar die wel zijn gekoppeld aan een gemeente in de regio. Door de druk op de asielketen wordt hier echter wel eens van afgeweken.
Het college ziet de tijdsdruk toenemen door de wensen van de raad. Voor 1 augustus moet duidelijk zijn hoe en waar de door de Spreidingswet opgelegde taakstelling wordt gerealiseerd. Wat betreft de opvang van de minderjarigen uit de Paasberg maakt burgemeester Van ‘t Erve zich zichtbaar zorgen. Hij heeft omwonenden van het hotel immers van begin af aan beloofd dat het 1 juli de einddatum is. Het college wil liefst voorkomen dat de jongeren in de gemeente kunnen blijven en ook naar dezelfde school – in Neede – kunnen blijven gaan. Herhuisvesting is overigens geen verplichting voor de gemeente. Het COA is hiervoor verantwoordelijk. De Spreidingswet bepaalt dat Lochem 18 Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (AMV’s) moet opvangen.
Tijdelijk
De schorsingen leidden er maandagavond toe dat het college kan werken aan een tijdelijke oplossing voor de jonge asielzoekers. Dit kan via een tijdelijke bestuursovereenkomst met het COA, dat op haar beurt een tijdelijke huurovereenkomst met Pactum aangaat. De 65 plaatsen maken verder gewoon deel uit van de verkenning naar mogelijkheden om 300 mensen plus de 65 jongeren op te vangen.
De raad vindt dat de te ontwikkelen visie gebaseerd moet zijn op de uitkomsten van lopende externe onderzoeken naar de impact op de buurt en op de kern Lochem. Daarbij komen sociale veiligheid, verkeersveiligheid en de gevolgen voor agrarische ondernemers in de buurt van Ampsen aan de orde.
Omwonenden
Omwonenden hebben hun verzet nog niet echt georganiseerd maar hebben wel onderling overleg. Onafhankelijk van elkaar gaven enkelen van hen maandag aan dat ze door de vrijdag gevoerde gesprekken met raadsfracties het gevoel hebben dat er in ieder geval naar hen wordt geluisterd. De visie, waar de raad om vraagt, is een uitdrukkelijk wens die onder omwonenden leeft.
De burgemeester probeerde de fracties te verleiden om meer duidelijkheid te verschaffen over hoe ze acceptabele opvang voor zich zien en wanneer ze tevreden zouden zijn. Daarop kwamen PvdA en Gemeentebelangen met een voorbeeld uit de Brabantse gemeente Veldhoven op de proppen. Die aanpak spreekt hen aan. Na bestudering daarvan volgt een nieuw bericht.
