ARNHEM/LOCHEM – Gelderse land- en tuinbouwers moeten naast het leveren van agrarische producten ook een inkomen kunnen verdienen met maatschappelijke diensten. Dat kan gaan om activiteiten op hun bedrijf die bijdragen aan een mooi landschap, koolstofopslag, het verbeteren van de natuur of schoon water. Provincie Gelderland bekijkt samen met de agrarische sector hoe dit het beste te realiseren is. En hoe de provincie hieraan kan bijdragen.
Dat staat in het Programma Agrifood 2021-2030 Toekomst voor de Gelderse Boer’ dat is vastgesteld door Gedeputeerde Staten van Gelderland. In januari gaan Provinciale Staten hierover in gesprek. Het Programma Agrifood is een verdere invulling van de Koersnotitie, die al eerder is besproken door Provinciale Staten. Over de Koersnotitie zijn gesprekken gevoerd met belanghebbenden uit de agrarische sector. Dat heeft honderden reacties opgeleverd die nu zijn verwerkt.
Duurzame Gelderse land- en tuinbouw
De toekomst voor de Gelderse land- en tuinbouw ligt bij agrarische bedrijven die op een natuurinclusieve en duurzame manier produceren. Gedeputeerde Staten van Gelderland willen vooral investeren in ontwikkelingen die hierbij passen, terwijl er ruimte blijft voor alle soorten agrarische bedrijven. “Ruim de helft van onze provincie bestaat uit landbouwgrond. De land- en tuinbouw zijn een onderdeel van onze Gelderse identiteit”, zegt gedeputeerde landbouw Peter Drenth. “Deze bedrijven zijn belangrijk: voor de leefbaarheid van het platteland, voor de Gelderse economie en voor het produceren van ons voedsel. Maar meer dan dat: de agrarische sector kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan grote maatschappelijk vraagstukken zoals behoud van biodiversiteit, stikstof, schoon water en klimaatverandering. We hebben elkaar hard nodig ”.
Duurzaam verdienmodel
Provincie Gelderland richt zich met dit programma vooral op de grote groep gangbare agrarische ondernemers en wil hen stimuleren om verder te verduurzamen. Dat betekent onder andere dat de provincie de ontwikkeling naar een natuurinclusieve kringloop landbouw met een duurzaam verdienmodel ondersteunt. Daarbij gaat het om boeren en tuinders waarbij de draagkracht van het natuurlijk systeem leidend is voor de bedrijfsvoering en waarbij een ondernemer rekening houdt met bijvoorbeeld klimaatverandering en droogte. Zo dragen ze ook bij aan de biodiversiteit op het bedrijf.
Van plan naar uitvoering
Om agrarisch ondernemers te ondersteunen bij verduurzaming wil de provincie ook investeren in onafhankelijk bedrijfsadvies voor boeren die die hun activiteiten verduurzamen. Naast ondernemersbegeleiding, te beginnen met keukentafelgesprekken, biedt Provincie Gelderland begeleiding aan boeren en tuinders, om van idee en plan tot uitvoering te komen. Te denken valt aan plannen voor emissie-arme stallen, het sluiten van langjarige beheercontracten voor landschap en natuur, verbreding van inkomsten met energieproductie en alternatieve verdienmodellen via korte ketens.
Omschakelfonds
Provincie Gelderland onderzoekt ook de mogelijkheden van een Gelders omschakelfonds/garantiefonds ter ondersteuning van bedrijven die willen overstappen naar een duurzame bedrijfsvoering. Volgend jaar komt de provincie met een voorstel voor hoe boeren zekerheid krijgen over langjarige vergoedingen voor natuur- en landschapsbeheer. Dat gaat om 600 hectare landbouwgrond. Er komt eveneens een proef waarbij de provincie de komende twee jaar 100 hectare landbouwgronden verkoopt aan boeren met een natuurinclusieve bedrijfsvoering, of die hier naar omschakelen.
Van elkaar leren
Ook van elkaar leren door het delen van kennis en innoveren is erg belangrijk. Daarom ondersteunt de provincie kennisnetwerken. Voor innovatie is deze week ook de provinciale subsidieregeling “Innovatie Agrifood” opengesteld. Ook middelen uit het (Europese) Gemeenschappelijk Landbouwbeleid worden de komende jaren voor de transitie naar een meer duurzame landbouw ingezet.
Financiën
Voor de uitvoering van het Programma Agrifood in 2021 is 11,2 miljoen beschikbaar gesteld. Daarnaast is er 5,2 miljoen voor co-financiering van het Europese Plattelands Ontwikkelings Programma. In 2021 wordt besloten over de benodigde middelen in 2022 en verder.
Duurzaam Gelderland
Provincie Gelderland wil in 2021 volop inzetten op een hernieuwd evenwicht tussen de verschillende menselijke activiteiten zoals wonen, reizen en werken en de gevolgen die dit heeft voor ons klimaat en de natuur. Hierin komen we dilemma’s tegen die vragen om onderzoek, samenwerken én het maken van scherpe keuzes. Scherpe keuzes omdat er ook steeds minder geld beschikbaar is uit de ‘spaarpot’ van de provincie: het stamkapitaal. Hoe we dat gaan doen staat in verschillende beleidsprogramma’s die allemaal met elkaar samenhangen. Agrifood, Biodiversiteit, Bomen en bos en het Gelders Klimaatplan. Zo werken we samen met partners, bedrijven, organisaties én inwoners aan een gezond, veilig, schoon en welvarend Gelderland waarbij er een goede balans is met onze leefomgeving en natuur.
De behandeling van het programma in Provinciale Staten wordt begin 2021 verwacht.