LAREN/LOCHEM – In het Larense Broek en Bekmanshoek ’t Veller hebben bewoners de koppen bij elkaar gestoken. Aanleiding is de vrees voor grootschalige projecten voor wind- en zonenergie. In een zogeheten Buurt Energie Strategie (BES) draait het om behoud en herstel van landschappelijke waarden en de leefbaarheid, maar ook om duurzame energie om de eigen behoefte te dekken.
In het Larense Broek weten velen inmiddels wat actievoeren is. Het gebied vocht in de jaren ’80 en ’90 met succes tegen een militair oefenterrein en later tegen plannen voor een stortplaats. En plannen voor windmolens waren er ook al eerder.
Al met al is het wantrouwen groot in het gebied dat grofweg tussen Laren en de Schipbeek ligt. Wantrouwen jegens overheden met name. Tijdens de vorige ‘gevechten’ ontstond de Stichting Buurtbelangen Larense Broek en omstreken. Deze leidde een min of meer slapend bestaan. Een tekening die in 2019 opdoken waarop zo’n 50 windmolens waren ingetekend in dit deel van de gemeente.
Eigen plan
Dit bleek geen concreet plan te zijn maar een vrucht van een brainstormsessie van ambtenaren. De onrust was er niet minder om. “Je vraagt je dan af: waar zijn ze allemaal mee bezig zonder dat we daar weet van hebben”, zegt George Versteeg namens de stichting, die nieuw leven is ingeblazen. “Je kunt natuurlijk spandoeken langs de weg zetten, maar we hebben gekozen voor een eigen plan. En we zetten niet alleen in op behoud van het landschap maar nemen ook onze verantwoordelijkheid ten aanzien van duurzame energie”, zo zegt hij.
Voor zo’n plan heb je onder meer externe expertise nodig en dat kost geld. In eerste instantie ving de stichting bot bij de gemeente Lochem, dat de BES niet financieel wilde steunen omdat er angst voor precedentwerking. Versteeg zegt dat daarop contact is gezocht met Lochem Energie: “Daar hebben ze een enorm netwerk en ook kennis van zaken. Enige twijfel was er overigens ook wel want Lochem Energie wordt ook gezien als een partij wel oren heeft voor de grootschalige projecten die de buurt juist buiten de deur wil houden.”
Energiescan
De contacten bleken echter te lonen want uit verschillende bronnen kwam de benodigde 25.000 euro voor de planontwikkeling op tafel. Inclusief alsnog een bijdrage van de gemeente. En er werden contacten gelegd met onder meer Stichting Landschapsbeheer Gelderland. Met het geld kon ook adviesbureau ROM3D worden ingeschakeld voor een energiescan. Hieruit moet blijken waar in het gebied de meeste energie wordt gebruikt, hoeveel dit is en wat er al zelfs wordt geproduceerd door bijvoorbeeld zon-op-dak.
De volgende stap is waar op een rendabele manier duurzame energie kan worden opgewekt. Daarbij wordt op voorhand niets uitgesloten, behalve de hele grote windturbines. Zon-op-dak heeft de sterke voorkeur, maar aanvullend zijn kleine projecten met zonnepanelen op de grond en ook solitaire kleinere windmolens op een boerenerf niet ondenkbaar. De gemeente Lochem heeft een beleidskader waarin windmolens tot 39 meter tiphoogte mogelijk zijn via een ‘verlichte’ vergunningsprocedure.
Werkgroepen
Inmiddels zijn in het Larense Broek twee werkgroepen gevormd, die zich respectievelijk bezighouden met landschap en energie. Wat het landschap betreft duikt men in de historie van het gebied. Aan de hand hiervan wordt bekeken waar het landschap kan worden versterkt en waar eventueel oude elementen kunnen worden teruggebracht. Ook zaken die het gebied aantrekkelijker kunnen maken voor bezoekers komen aan bod, zoals verbeteringen langs het Pieterpad of een nieuwe klompenpad.
George Versteeg zegt: “We willen de ogen niet sluiten voor de energieopgave waarvoor de regio staat maar via deze BES willen we proberen de regie in eigen hand te houden.” De steun uit de buurt is groot. Bij een startbijeenkomst in De Wippert kwamen vorig jaar ruim 200 mensen opdagen. Een steunbetuiging werd 240 keer ondertekend.
Tempo maken
Omdat de Regionale Energie Strategie (RES), waar Lochem met andere regiogemeenten aan werkt, al over een paar maanden ingeleverd moet worden in Den Haag, wil het Larense Broek tempo maken. Het idee is dat binnenkort een aantal scenario’s worden ontwikkeld waaruit dan een keuze kan worden gemaakt. Daarmee wil de stichting naar de politiek. Op 8 en 25 maart zijn er twee ideeënavonden.
Buurtbewoners kunnen daarnaast via een formulier op de website larensebroek.nl hun ideeën aandragen. Op 9 april volgt dan, als corona het toelaat, een velddag waarop de bewoners letterlijk met elkaar het gebied ingaan om kenmerkende plekken in beeld te brengen. Eind april volgt een (digitale) uitwerkavond. Daar worden de ideeën geïnventariseerd en zonodig nader uitgewerkt.
Ten slotte volgt contact met instanties die een rol kunnen spelen bij de uitvoering van de plannen, zoals gemeente, waterschap en LochemEnergie. Dit leidt tot een uitvoeringsagenda waarmee de buurt aan de slag kan.
Vragen CDA
Afgelopen maandag (8 maart) stelde het CDA vragen over de aanpak van het Larense Broek en kreeg meteen antwoorden van wethouder Henk van Zeijts. Lees HIER een apart bericht hierover.
