LOCHEM – De 5e editie van de Bachweken Lochem staat voor de deur. Van 9 tot en met 29 maart staan er ruim 20 activiteiten op stapel. Van groot tot klein. Van de Matthäus Passion tot ‘Dansen met Bach’. Zin in Bach met een jazzy inslag? Ook dat is geregeld. Net als een veelbelovende uitvoering van de ‘Koffiecantate’ van de gevierde componist. De organisatoren noemen het programma zelf ambitieus en ze mikken dan ook op meer dan regionale uitstraling. Een door Harm Edens ingesproken radiospot maakt deel uit van de campagne.
De Bachweken moeten wat de organisatie betreft in de haarvaten van Lochem gaan zitten. Meer locaties, meer samenwerking met lokale organisaties en bij voorkeur overal in de stad verwijzingen naar het evenement. Er is overleg gaande met horeca en detailhandel om dit te bereiken. “Hoe mooi zou het zijn als bezoekers en bewoners overal de sfeer van Bach proeven en dat Lochem een uitstraling krijgt van echte Bachstad”, zegt Marianne Scheepens.
Samenwerking
Voorzitter Boeije Jansen wijst op samenwerkingen die al tot stand zijn gekomen, zoals met Hotel Hof van Gelre, Stichting Synogoge Lochem, stadsbeiaardier Jan-Geert Heuvelman, FitArt, Gudula Cultureel, Jansstheater, Stichting AKKU, Boekhandel Lovink, muziekvereniging Advendo, Stichitng Matthäus Passion Lochem en het Stadshuus. Die laatste blijft dit jaar overigens even buiten beeld omdat bij de voorbereidingen onzeker was of de verbouwing – die nog in volle gang is – op tijd klaar zou zijn.
Het programma van de Bachweken is zo omvangrijk, dat het ondoenlijk is om alle onderdelen uitgebreid te beschrijven. Alle informatie en details zijn te vinden op de website van het evenement. Het adres staat onderaan dit bericht. Een aantal hoogtepunten en bijzonderheden springen eruit. Zoals de opening op 9 maart, die plaatsvindt in de kerk in Gorssel. Lochemer Norbert Kunst dirigeert daar de blokfluitensembles Arabesk uit Zutphen en Praetorius uit Leiden. Op het programma staan onder meer delen uit de Matthäus Passion van Bach, maar ook werken van andere componisten,
Bach in Weimar
J.S. Bach was zelf organist en tijdens zijn leven keurde hij ook kerkorgels in Duitsland. Orgelmuziek kan dan ook niet ontbreken. Op vrijdag 15 maart geeft organiste Els Dijkerman een concert in de Gudulakerk. Daarnaast vertelt ze over Bach in Weimar. In 1708 trad de toen 23-jarige Bach als organist in dienst van het hof van Weimar. Hij schreef toen al zijn eerste representatieve orgelwerken, waaronder werken waarmee hij later beroemd zou worden.
Op zaterdag 16 maart staat ‘Dansen met Bach’ op het programma. In Hotel Hof van Gelre studeert de Lochemse Karien Dooper, met muzikale ondersteuning pianist Rien Wulffraat, met maximaal 16 deelnemers, pasjes in die horen bij typische dansen uit de tijd van Bach en op diens muziek. Wulffraat – tevens secretaris van de organiserende stichting – wijst erop dat ten tijde van Bach uitsluitend werd gedanst op wat we nu klassieke muziek noemen. “Veel muzikanten van nu weten vaak niet eens dat ze feitelijk dansmuziek spelen. Eigen interpretaties zijn daarbij ongewenst. Als je een noot langer aanhoudt dan oorspronkelijk bedoeld, zorg je er bij wijze van spreken voor dat dansers letterlijk met één been in de lucht staan.
Vernieuwend
De muziek van Bach combineren met andere muziekvormen is volgens Boeije Jansen een gevolg van ‘onze vernieuwingsdrift’. Goed voorbeeld is een concert van Dasha Beets in Hotel Hof van Gelre, eveneens op 16 maart. Bij ‘Bach… because’ wordt de van oorsprong Oekraïense zangeres begeleid door een trio met onder meer de bekende jazzpianist Peter Beets. Tijdens dit concert komen drie grote culturen bij elkaar: Europese klassieke muziek, eeuwenoude poëzie en Amerikaanse jazz en blues. Nieuwe poëtische teksten worden gecombineerd met eigentijdse versies van stukken van Bach. Improvisaties en swingende ritmes zorgen voor een unieke muziekervaring, zo luidt de belofte.
Op 17 maart staat opnieuw iets bijzonders op de agenda. Onder de titel ‘Bakkie Bach’ brengen een vijftal musici een geestige mini-opera, met zang van de bekende Klaartje van Veldhoven. Koffiecantate of Kaffeekantate is de bijnaam van Bachs cantate ‘Schweigt stille, plaudert nicht’. Tijdens het leven van J.S. Bach zorgde het gebruik van koffie tot controverses. Voor de een was het hemels, maar de ander zag het als een verachtelijke ‘drug’. De cantate vertelt het verhaal van een vader die zijn ‘verslaafde’ dochter van de koffie af probeert te krijgen. De mini-opera wordt voorafgegaan door een korte inleiding over de koffiecultuur in de tijd van Bach door Karen Groeneveld, schrijfster van historische kookboeken.
Live-college
In de Remonstrantse Kerk aan de Emmastraat houdt Stichting FitArt op dinsdag 19 maart een live-muziekcollege met Jan Kleinbussink (continuo), Tanja Obalski (sopraan) en Sacha Mommertz (traverso). Het draait om de vier mooiste sopraan-aria’s uit de Matthäus en Johannes Passion. Deze worden live uitgevoerd en door Jan Kleinbussink ingeleid, geanalyseerd en toegelicht.
Op 22 maart maakt accordeonist Vincent van Amsterdam zijn opwachting in de Gudulakerk. Hij was tijdens de Bachweken van 2022 ook al eens van de partij. Toen voerde hij zijn versie van de Goldberg Variaties uit en kreeg de kerk daarmee heel stil. Van Amsterdam treedt dit keer samen op met violist Javies Lupianez. Het programma, dat speciaal voor de gelegenheid is samengesteld, bevat werken van J.S. Bach, C.P.E. Bach, Vivaldi en Couperin.
Matthäus
Op 23 maart wordt, zoals elk jaar in de aanloop na Pasen, de Matthäus Passion uitgevoerd in de Gudulakerk. Deze Lochemse traditie vormde de basis, waaromheen de Bachweken werden opgebouwd. De bezetting van de ‘Lochemse Matthäus’ is bijzonder en de uitvoering misschien wel de beste van Nederland. Het Bachkoor Holland en het Concertgebouw Kamerorkest staan onder leiding van Gijs Leenaars. Meer informatie is te vinden op bachlochem.nl.
‘De Matthäus volgens Henk’ is van een heel ander kaliber, maar daarom niet minder vermakelijk. Op woensdag 27 maart klinken delen van de passie van Bach, maar dan akoestisch gespeeld en gezongen. In het Nederlands, in de hertaling van Jan Rot. Zanger en acteur Henk Zwart biedt het publiek een eigenzinnige kijk op het meesterwerk, met altviool en contrabas in de hoofdrol. Kenners krijgen zo nieuwe inzichten en nieuwe luisteraars krijgen richtlijnen aangereikt voor als ze het origineel gaan beluisteren. De originele orkestpartijen worden gespeeld door Saskia Meijs (altviool) en Marko Bonarius (contrabas). Het decor wordt gevormd door visuals van video-kunstenaar/VJ Martijn Grootendorst.
Sluitstuk
Op Goede Vrijdag (29 maart) vormt een concert van het Collegium Gudulae het sluitstuk van de Bachweken 2024. Het koor onder leiding van Els Dijkerman zingt de koralen uit de Matthäus Passion. De passie wordt hierbij gelezen. De toegang tot dit slotconcert is gratis.
Vermeldenswaardig zijn verder nog de optredens in vier verzorgings- en verpleegcentra van violiste Cornelie Wannee, een lezing van filmer Paul van Agten bij Stichting AKKU, de vertoning van de film Tár in het Jansstheater, de poëzie van Bukowski in relatie tot de muziek van Bach door Johan den Dulk in datzelfde theater en straatoptredens van Advendo. Verder ‘stoeien’ Rien Wulffraat (piano) en Cees Wormeester (bas) in de Synagoge met de muziek van de meester en laat beiaardier Jan-Geert Heuvelman op twee woensdagen heel Lochem meegenieten vanuit de Gudulatoren.
Alle informatie en details over artiesten, locaties, aanvangstijden en tickets zijn te vinden op bachwekenlochem.nl
