50-jarige Gemeentebelangen bedankt nestors van de partij

0
De 'oude garde' van GB, met (vllnr): Wim Ruiterkamp, Rieky Groot Wesseldijk, Henk Oudenampsen, Gerrit Leferink en Jan Esselink (foto: LochemsNieuws)

BARCHEM/LOCHEM – De Vereniging Gemeentebelangen (GB) wordt 50 jaar. Ondanks een aantal akkefietjes is de ooit in Barchem ontstane lokale partij een succesnummer gebleken. De oprichtingsdatum is 31 maart 1970, maar vrijdag werd een voorschotje genomen door twee oprichters en drie prominente leden van het eerste uur in het zonnetje te zetten.

Oud-raadslid Rikie Groot Wesseldijk: “We komen niet zo vaak in de krant. Dat is een goed teken.” Vermoedelijk heeft ze gelijk en dat is best een prestatie voor een partij die, met een korte onderbreking al heel lang ‘meeregeert’ in de gemeente en meestal als coalitiepartij met de meeste zetels in de raad. Momenteel zijn het er zes.

Bij ‘t Onderschoer in Barchem kwamen vrijdag veel oude krantenknipsel op tafel, naast koffie met gebak. Naast de al genoemde Rikie Groot Wesseldijk, waren er twee oprichters van de partij: Jan Esselink en Gerrit Leferink. En verder raadslid van het eerst uur en eveneens Barchemer, Wim Ruiterkamp. En natuurlijk de allereerste wethouder voor de partij: Henk Oudenampsen.

Ja-woord

De laatstgenoemde vervulde het ambt 12 jaar. Hij herinnert zich hoe hij lijsttrekker tegen wil en dank werd. “Het besluit viel tijdens een 25-jarige bruiloft. Ik werd al bij de deur opgevangen door partijgenoten met de vraag of ik de kar wilde trekken en of ik maar snel wilde beslissen. De druk was zo groot dat ik tijdens een dansje op dat feest het ‘ja-woord’ heb gegeven”, zo vertelt hij.

De verkiezingen werden een groot succes en Oudenampsen werd zonder enige politieke ervaring wethouder. Hij had wel enige bestuurlijke ervaring in agrarische kringen. De voormalige wethouder geeft overigens krediet aan de overigens raadsfracties ten tijde van zijn aantreden: “Ze hebben met goed opgevangen en de eerste tijd ook wel een beetje ontzien.”

Stadse overmacht

GB komt in feite voort uit de Vrijzinnige Kiesvereniging Barchem. Die werd ‘opgeschaald’ toen in 1970 de fusie tussen de gemeenten Lochem en Laren in de lucht hing. Barchem hoorde bij Laren en zag de bui al hangen: “Tegen die stadse overmacht zouden de dorpen en het platteland het afleggen, zo was de gedachte”, zegt Gerrit Leferink.

Dat Lochem onder meer wat te zeggen kreeg over de dorpsschool in Barchem werd met angst en beven tegemoet gezien. De school in Barchem bestaat overigens nog steeds. En dat Lochem een ‘rood nest’ was, waar de PvdA traditioneel groot was, speelde ook wel meer in het toen nog Larense deel van de gemeente. Daar deelden VVD en CDA de lakens uit.

Knellend keurslijf

In de geschiedenis van de partij speelt de VVD een belangrijke rol. De lijstverbinding met de liberalen werd door veel GB-leden en -bestuurders als te knellend keurslijf ervaren. Op de kieslijsten mocht op de plaatsen 3, 6 en 9 een GB’er staan. De rest was gereserveerd voor VVD-leden uit Lochem en Laren. “Daar viel niet over te praten”, weet de oude garde nog.

Eind jaren ’80 barstte de bom. GB wilde de kiezers van het platteland en in de kleine kernen definitief een stem geven en begon voor zichzelf. In die tijd speelde een enorme bestuurlijke crisis met toenmalig gemeentesecretaris Wim Boon als middelpunt. En het rijk wilde binnen de gemeentegrenzen een Eenheids Oefenterrein (EOT) vestigen. Ook dat spleet VVD en GB. De liberalen waren voor en GB was mordicus tegen. EOT Nee! was het devies. Wim Ruiterkamp zegt: “Het ging om 180 hectare grond! Eerst op het Grote Veld en later in het Larense Broek. Prima landbouwgrond.”

Kunnigheid

Bij de verkiezingen van 1990 werd GB in één klap de grootste partij. Wat toen al opviel aan de kieslijst van de partij, speelt nu nog steeds. Gemeente Belangen slaagt er telkens in om uit alle kernen en buurtschappen kandidaten op te stellen. De huidige fractievoorzitter Marja Eggink beaamt dat dit altijd een bewuste strategie is geweest. “Mensen stemmen graag op mensen uit de buurt…, die ze kennen en vertrouwen.” Het is die ‘kunnigheid’ die de partij groot maakte.

Al moet Marja Eggink toegeven dat het aan de westkant van de gemeente niet meevalt om echt voet aan de grond te krijgen en kandidaten te vinden. Want GB maakte in 2005 de tweede gemeentelijke herindeling uit de eigen geschiedenis mee. Gorssel en Lochem gingen toen samen.

Lees verder onder de foto…

Vlnr: Gerrit Leferink, Jan Esselink, Henk Oudenampsen, Wim Ruiterkamp en Rieky Groot Wesseldijk (foto: LochemsNieuws)

Scheuring

Kort na die fusie, in 2006, kwam het tweede schisma, maar nu dwars door de eigen partij. Van de fractie van GB stapte het grootste deel van de fractie over naar de VVD. Een ander fractielid – Wim Arfman – ging op eigen titel verder. Er bleven slechts 3 ‘echte’ GB’ers over in de gemeenteraad. Dat heeft ons wel leden gekost maar we zijn snel weer opgekrabbeld en bij de verkiezingen van 2010 werden er alweer 4 zetels behaald. In 2014 werden dat er 5 en sinds 2018 zijn het er zes.

Sinds 2010 is Marja Eggink de lijsttrekker. Zij voelt de back-up van een landelijke organisatie niet als een gemis. In tegendeel eigenlijk: “Wij hebben geen last van een ideologie waaraan we ons moeten houden. We stippelen samen de koers uit.” En de rivaliteit tussen de oude gemeente Laren en de stad Lochem, die bij de oprichters nog steeds een beetje voelbaar is, is volgens Eggink wel verdwenen uit de partij: “Daar is geen sprake meer van”, zo zegt ze.

Voorhoede

Lokale partijen zijn er tegenwoordig veel. Gemeente Belangen in de gemeente Lochem was lang niet de eerste maar hoort wel bij de voorhoede, zeker als het gaat om aantallen zetels en continuïteit.

De mensen van het eerste uur werden vrijdag in de bloemetjes gezet. De partij viert het jubileum, dat dus officieel op 31 maart valt, verder niet groots.