Museum STAAL Almen pakt de draad voortvarend weer op

0
Directeur Pien Pon bij een schilderij van Sonja Brussen die deel uitmaakt van de tentoonstelling 'Berkel in Beeld' (foto: LochemsNieuws)

ALMEN – Museum STAAL in Almen heeft de draad na de lockdown weer opgepakt. Tot genoegen van directeur Pien Pon heeft ook het publiek de weg naar het museum meteen weer goed gevonden. Het dagelijkse streefaantal wordt, vooral in deze vakantietijd, telkens wel gehaald. “Maar het verlies van de afgelopen maanden gaan we niet meer goedmaken”, aldus Pon. De toekomst ziet ze desondanks met optimisme tegemoet. En plannen zijn er genoeg.

Voor wie het nog niet weet: STAAL staat voor STAring in ALmen. Het museum is gewijd aan leven en werk van mr. Anthoni Christiaan Wynand Staring (1767–1840). Het meest bekend werd hij als dichter, maar hij was ook politicus, landbouwdeskundige, landheer en zelfs componist. De belangrijkste link met Almen is het feit dat zijn huwelijk werd ingezegend in het kerkje van het dorp. Vandaar de regel ‘Elk weet, waar ’t Almensch Kerkje staat’ in zijn bekendste gedicht ‘De Hoofdige Boer’.

Het museum is bezig aan het tweede jaar, dat ernstig werd verstoord door de coronacrisis. Een erg lastig moment, want na zo’n tweede jaar wordt gewoonlijk de balans opgemaakt en wordt duidelijk hoe de bezoekerscijfers en dus de financiële positie van een museum zich ontwikkelen.

Cijfers

Pien Pon: “In het eerste jaar krijg je altijd te maken met mensen die nieuwsgierig zijn of die een speciale relatie met ons hebben. Pas in het tweede jaar stabiliseert zich het bezoekersaantal meestal. Door de uitval van drie maanden kunnen we daar helaas nog steeds niet veel zinnigs over zeggen.”

Het kunnen aangeven van betrouwbare cijfers is om een aantal reden van belang. De getallen zijn nodig om een erkenning te krijgen van de Museumvereniging. En met die erkenning in de hand is het weer mogelijk om samenwerking met de Stichting Museumkaart aan te gaan, zodat deze populaire kaart toegang geeft tot STAAL.

Museumkaart

“Veel mensen vragen wel of we de Museumkaart accepteren maar omdat onze toegangsprijzen niet heel hoog zijn is dat maar zelden een reden voor mensen om weer te vertrekken”, zo vertelt Pien Pon.

De herstart na de lockdown gaat gepaard met een aantal maatregelen, zoals handen desinfecteren bij de ingang, eenrichtingsverkeer en spatschermen boven de leestafel. Ook wordt vaker schoongemaakt en blijven de lockers en een deel van de toiletten gesloten. Het gebouw is op papier groot genoeg om 52 bezoekers tegelijk te ontvangen binnen de anderhalve-meter-richtlijn.

Verantwoordelijk

“In de praktijk blijkt dat teveel. Zelfs bij 30 mensen voelt het niet altijd meer goed. We vinden 20 mensen tegelijk een werkbaarder aantal”, legt de directeur uit. Ze voelt zich in eerste instantie verantwoordelijk voor de gezondheid van de medewerkers en in tweede instantie voor die van de bezoekers. Veel vrijwilligers zijn senioren en vallen dus binnen de risicogroep. Niet alle vrijwilligers durven het in deze tijd aan om weer aan de slag te gaan en dat maakt het maken van roosters soms lastig.

Verder is het nog niet goed mogelijk om groepen te ontvangen. Gedacht wordt aan het bieden van mogelijkheden op een vaste avond in de week. Ook arrangementen, zoals een combinatie van museumbezoek en een tocht met de Berkelzomp, zijn momenteel lastig te organiseren. De ontvangst van groepen is niet onbelangrijk om de streefcijfers te halen.

Streefaantal gehaald

Het streefgetal van gemiddeld 30 bezoekers per dag wordt momenteel gemakkelijk gehaald. Dit komt ongetwijfeld deels doordat veel Nederlanders kiezen voor vakantie in eigen land. Almen en omgeving is een walhalla voor fietsers en wandelaars. Pien Pon zegt: “In de 20 jaar dat ik hier woon heb ik het nog nooit zo druk gezien.”

De tentoonstelling ‘Berkel in Beeld – van Billerbeck tot Zutphen’ is tijdens de lockdown ingericht en oogst veel positieve reacties. De Berkel past qua thema helemaal binnen de criteria die het museum aan tijdelijke exposities stelt. Er moet een link zijn met Almen en uiteraard met Staring.

lees verder onder de foto…

Doorkijkje op de eerste verdieping van Museum STAAL (foto: LochemsNieuws)

Berkel in Beeld

Op de vloer van de begane grond kunnen bezoekers de loop van de Berkel volgen aan de hand van een oude kaart. Die kwam tevoorschijn tijdens een zoektocht in het Regionaal Archief in Zutphen. Het bleek te gaan om het gedeelte tussen Zutphen en Vreden, net over de Duitse grens. Op Duits grondgebied is de rivier nog een keer zo lang tot aan de bron bij Billerbeck, een oude partnerstad van Lochem. Cartograaf Grietje Dijkhuizen tekende het ontbrekende deel en deed dit in de stijl van het oude gedeelte.

De Berkel komt verder tot leven door een groot aantal schilderijen van de Lochemse kunstenares Sonja Brussen. Zij maakte eerder al veel schilderijen met de rivier als onderwerp en maakte er met het oog op de tentoonstelling speciaal nog een paar. Veel daarvan zijn ‘en plein air’, dus echt langs de oevers van de Berkel, geschilderd.

Filmbeelden

Bijzonder is dat op zes plekken – drie in Nederland en drie in Duitsland – filmbeelden zijn gemaakt. En dat steeds op drie niveau’s: vanuit de lucht met een drone, op de grond en onder water. De film is gemaakt door Matthijs de Vos. Hij is ecoloog bij het waterschap Rijn en IJssel en een fervent filmer. Drie delen van de film draaien momenteel al in het museum. De overige drie worden worden binnenkort toegevoegd.

Aan de tentoonstelling is verder meegewerkt door Henriëtte Marsman die jarenlang archivaris was van het voormalige Waterschap van de Berkel (nu Waterschap Rijn & IJssel).

Werkgroepen

De tentoonstelling was aanvankelijk gepland tot 1 november maar wordt over de winter heen getild en is te zien tot eind maart. Dat geeft Pien Pon en haar medewerkers meer tijd om te werken aan de volgende tentoonstelling. Het virus voorkwam de afgelopen tijd namelijk ook dat voorbereidende werkgroep bij elkaar kon komen.

Pien Pon vertelt: “Voor elke tentoonstelling stellen we een werkgroep samen. Hier zit bijna altijd een inwoner van Almen in en verder deskundigen op het gebied van het gekozen thema. Zelf ben ik er ook altijd bij betrokken voor de creatieve inbreng. Daardoor heb ik soms wel drie tentoonstellingen tegelijk ‘aan mijn hoofd’. Als het idee is uitgewerkt laat ik de uitwerking graag zoveel mogelijk over aan de andere leden van de werkgroep.” En thema’s voor toekomstige tentoonstellingen zijn er nog genoeg. “Het is al een hele bucketlist”, zo klinkt het enthousiast.

Staring en honden

Voor wie nieuwsgierig is: In het voorjaar van 2021 start een tentoonstelling over Staring en honden. Aanleiding is een kinderportret van de dichter met zijn hond en het gedicht ‘Het Hondengevecht’ van zijn hand. De familie Staring was en is gek op honden. Er bestaat zelfs een lijst met namen van de honden die ze door de jaren heen in bezit hadden.

Voor deze tentoonstelling komt er een samenwerking met het Rien Poortvlietmuseum. Poortvliet bracht het boek ‘Braaf’ uit, met prachtige hondenportretten. Een groot aantal hiervan komt volgend jaar naar Almen. De link met Almen wordt gelegd door foto’s van Almenaren met hun hond.

Museum STAAL
Dorpsstraat 39
7218 AC Almen
info@museumstaal.nl
0575-474317

Meer informatie op: www.museumstaal.nl