Lochem Groen! wil invoering Ja-Ja-sticker tegen ongevraagd drukwerk

0
Een greep uit de vele folders die wekelijks in de bus vallen (foto: LochemsNieuws)

LOCHEM/GORSSEL – Lochem Groen! komt tijdens de gemeenteraadsvergadering van aanstaande maandag met een motie die pleit voor invoering van de Ja-Ja-sticker. Alleen in brievenbussen met zo’n sticker mag dan nog ongeadresseerd reclamedrukwerk worden gedeponeerd. Wie niet zo’n sticker heeft krijgt alleen weekbladen. Wie de al bekende Nee-Nee-sticker op de brievenbus heeft geplakt krijgt, net als nu, niets meer in de bus. 

Jolande van Borrendam van Lochem Groen! constateert dat de reclamefolders bij veel mensen linea recta bij het oud-papier verdwijnen. Velen nemen niet de moeite om een Nee-Ja of Nee-Nee-sticker te halen, al was het maar dat deze niet in de winkel te koop zijn. Ze zijn wel bij de gemeente te krijgen. “We willen de regel omdraaien; alleen inwoners met een Ja-Ja-sticker krijgen nog reclamedrukwerk. Zo maken we het gemakkelijk om te handelen voor het welzijn van natuur, milieu en klimaat”, aldus de fractievoorzitter.

Besparingen

In de motie wordt als overweging aangevoerd dat de maatregel niet alleen papier bespaart maar ook inkt en brandstof. En bij de afvalverwerking worden minder schadelijke stoffen uitgestoten. Het zou zo een bijdrage kunnen leveren aan het streven naar een energieneutrale gemeente in 2030.

Door de Ja-Ja-sticker houdt iedereen de keuze om wel reclame in de bus te krijgen. In Amsterdam, waar de maatregel in 2018 als eerste werd ingevoerd, wordt 33 kilo papier per huishouden per jaar bespaard, zo is verder in de tekst van de motie te lezen. De rechter heeft in 2019 bepaald dat de maatregel mag worden ingevoerd. Dit is door de Hoge Raad bekrachtigd.

Opdracht college

Lochem Groen! vraagt het college van B&W via de motie om de nodige stappen te zetten om ook in de gemeente Lochem de Ja-Ja-sticker in te voeren. Gevraagd wordt om de gemeenteraad hierover voor februari 2022 te informeren. De motie heeft geen mede-indieners dus moet maandagavond blijken hoeveel steun deze krijgt.

De gemeenteraad moet zich onder meer de vraag stellen wat de status wordt van uitgaven van belangrijke culturele- en zorginstellingen. Mag het seizoenprogramma van de Schouwburg nog worden bezorgd? Of een uitgave van het kruiswerk? En wat betekent de maatregel voor lokale ondernemers die via drukwerk met hun doelgroep(en) communiceren?

Juridisch

De juridische term voor het systeem is ‘opt-in’, oftewel: iemand vraagt actief om iets of ontvangt niets. Distributeurs van drukwerk en de koepel van grafische bedrijven spanden eerder een rechtszaak aan tegen het voornemen van de gemeente Amsterdam maar verloren dit. De Hoge Raad oordeelde dat de Wet Milieubeheer ruimte laat aan gemeenten om in verband met afvalpreventie bepaalde regels te stellen.

De gemeente Utrecht wilde nog een stap verder gaan en ook de weekbladen onder de regel laten vallen. Uitgever DPG – waaronder naast de Stentor ook vele huis-aan-huisbladen vallen – won echter een aangespannen kort geding. De rechtbank oordeelde dat bij journalistiek drukwerk de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid in het geding zijn. De gemeente ging tegen de uitspraak in cassatie maar de Utrechtse gemeenteraad besloot lopende die procedure om de weekbladen uit te zonderen van het opt-in-systeem.

Overgangstermijn

In de Amsterdamse zaak werd bepaald dat er sprake moet zijn van een redelijke overgangstermijn. De branche moet kunnen anticiperen op de gewijzigde situatie. Het Hof keek hierbij naar het eerste moment waarop bleek dat binnen (een deel van) de gemeenteraad de wens bestond om een ja/ja sticker in te voeren en de datum waarop het opt-in-systeem in werking trad. In Rotterdam is hierbij een termijn van 20 maanden geëist, maarde juridische procedure loopt nog. Rotterdam vindt die termijn te lang.

Voorwaarden

Om te voorkomen dat iedereen ‘een krantje’ begint, kunnen voorwaarden worden gesteld aan de inhoud van huis-aan-huis-bladen. Zo wordt in Rotterdam uitgegaan van minimaal 30 procent redactionele inhoud. Een blad met meer dan 70% advertenties mag dus niet worden bezorgd bij mensen zonder Ja-Ja-sticker.

VNG

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) wijst gemeenten erop dat de invoering en handhaving kosten met zich meebrengt. Die worden nog verhoogd als wordt besloten om het draagvlak onder de inwoners te peilen. Draagvlak is van belang voor het welslagen van het systeem.

De VNG stelde een uitgebreide webpagina met ‘Veelgestelde vragen’ samen. Deze is HIER te vinden en deze is niet alleen interessant voor beleidsmakers.

Tip van de redactie:
Apps waarin reclamefolders worden verzameld besparen veel papier. Zoek in de Appstore of Google Play naar ‘folders’ of ‘reclamefolders’ en je vindt ze wel. Bovendien hebben bijna alle filiaalbedrijven wel eigen apps waarin aanbiedingen en actie worden gecommuniceerd en die soms zelfs tot persoonlijke voordeeltjes leiden.