‘Lieve Lochemers’; brief van oud-Lochemse uit Noord-Italië

0
Je hoeft geen Italiaans te kennen om deze slogan te begrijpen: Houd het virus buiten de deur en blijf thuis

LOCHEM – Op zoek naar de verhalen van (oud-)Lochemers in het buitenland kwamen we in contact met een aantal mensen in Spanje, op Cuba en in Noord-Italië. Uit de laatste land ontvingen we een brief van de geboren en getogen Lochemse Renate Emsbroek. Het is een soort open brief aan ons Lochemers, waarin is te lezen wat er gebeurt als het virus écht toeslaat. Met een waarschuwing om het niet te onderschatten, hoe menselijk dat soms ook is.

We maken deze week nog een artikel met ook de verhalen uit Spanje en Cuba, maar deze brief wilden we niet inkorten. Het beschrijft het leven is onder een totale lockdown. Of zoals Renate Emsbroek schrijft: ‘Leer van de ‘fouten’ die Italië heeft gemaakt en probeer zo veel mogelijk thuis te blijven.’

De integrale brief van Renate Emsbroek:

Lieve Lochemers,

Er werd mij gevraagd een stukje te schrijven over het leven in Italië in deze tijden van Corona. Ikzelf ben een geboren en getogen Lochemse en woon sinds 1998 in Sesto San Giovanni, een stad vastgeplakt aan het noorden van Milaan, met mijn Italiaanse partner en twee dochters van 11 en 15 jaar.

Ik kan het woord ‘corona’ eigenlijk al bijna niet meer horen. Het lijkt wel of de hele westerse media in de ban zijn van het corona-virus en er niets anders meer bestaat dan het tellen van besmettingen, genezingen en overledenen. Ook weer heel veelzeggend hoeveel invloed de media heeft op hoe wij de wereld zien, en waar onze aandacht op gevestigd wordt…

Geen journaals meer
De oorlog in Syrië gaat gewoon door en het ijs blijft smelten in Antarctica. Het stikstofprobleem in Nederland, met de boze boeren, lijkt ook niet meer te bestaan. Wij kijken daarom thuis ook niet naar het journaal of andere actualiteitenprogramma’s, omdat dat de hele situatie alleen nog maar verder benadrukt.

Aanvankelijk werd het corona-virus hier ook een beetje gebagatelliseerd. Daar deed ik zelf eerlijk gezegd ook aan mee. Ach zo’n virusje; gezonde mensen krijgen het niet, of anders toch alleen maar lichte verschijnselen; slechts oude en zieke mensen kunnen eraan dood gaan.

‘Ons sociale leven werd op stop gezet’

Maar daar kwam langzamerhand verandering in door schrikbarend nieuwsberichten uit de overbelaste ziekenhuizen; te weinig personeel, te weinig plek, te weinig medische voorzieningen, teveel doden en geen plek meer om ze te bergen.

Ze besloten eind februari alle scholen bibliotheken, theaters, sportcentra, musea, universiteiten te sluiten. Er werd ons gevraagd zo veel mogelijk binnen te blijven. Ons sociale leven op stop gezet. De kinderen begonnen met videolessen. Hele WhatsApp-groepen met de klas en de leraren werden aangemaakt. Links en passwords doorgestuurd.

Dagje skieën
Er was chaos; wat kan nog wel, wat kan niet meer? Wij zijn zelfs drie weken geleden nog een dagje gaan skieën, met klaarblijkelijk ook wel in het achterhoofd dat dat misschien wel de laatste keer zou kunnen zijn dit jaar. En gelijk hadden we!

Ikzelf werk voor een consultancybureau middenin het centrum van Milaan. Je zag steeds minder mensen in de metro, steeds minder mensen op straat em toen werd aangekondigd dat Milaan, en later heel Lombardije, als rode zone werd beschouwd. De meeste mensen begonnen mondkapjes te dragen en elkaar toch op de een of andere manier een beetje te ontwijken.

‘Mensen begonnen te vluchten’

Houdt een meter afstand van elkaar, zo werd gevraagd. Veel mensen die geen familie hebben in Milaan en hier met name zijn voor werk, begonnen te vluchten. Snel
met de trein weg naar familie in het zuiden of waar hun naasten dan ook mochten zijn. Een collegaatje van mij uit Sardinië is ook weggevlucht.

Natuurlijk kregen deze acties veel kritiek; ‘Zo verspreidt het virus zich natuurlijk nog meer.’ Maar enigszins begrijp ik die mensen wel en zou misschien wel hetzelfde gedaan hebben. Een paar dagen later bleek toen toch ineens dat heel Italië een rode zone werd en ging het land langzaamaan op slot en viel er nergens meer naar toe te vluchten.

Grensoverschrijdend
Het virus begon ook in andere landen op te komen en het probleem werd nu echt grensoverschrijdend. Het was niet meer het probleem van China en van Italië alleen maar van de hele global world. Aan de ene kant vond ik dat een opluchting. Je voelt je minder geïsoleerd.

Vond het ook vreemd dat elk land op een gegeven moment afzonderlijk ging beslissen wat te doen. Waar is Europa nou?, dacht ik. Maar heb begrepen dat de Europese Unie geen bevoegdheden heeft wat gezondheidszorg betreft en dat elke lidstaat dus zelf beslist welke maatregelen het moet nemen.

‘Heel fijn om al die solidariteit om je heen te voelen’

De mensen uit Nederland vroegen me: ‘Hoe is het nou bij jullie? Hier begint het nu ook’. Heel fijn om al die solidariteit om je heen te voelen.

Hilarische grapjes werden er gemaakt, video’s en foto’s over het niet naar buiten kunnen werden geappt. Humor is vaak het beste medicijn. In de eerste dagen van quarantaine begonnen ook de flashmob’s populair te worden; muziek maken op het balkon op een afgesproken tijd…, echt een beetje Italiaanse folklore. Maar daar is de lol nu ook wel vanaf.

Verplicht thuis werken
Twee weken geleden zijn wij ook verplicht vanuit huis te werken. Elke ochtend hebben we een virtuele breakfast met collega’s en aan het einde van de dag een virtuele coffee break via MS-teams. Zo blijft er toch nog een beetje controle en contact.

‘Smart is the new living’. Mijn dochter krijgt drumles via Skype, mijn yogalessen gaan gelukkig door via Zoom. Zo kom je toch nog aan wat dagelijkse structuur en natuurlijk aan wat beweging. Ook het videobellen met je familie en vrienden maken deel uit van de orde van de dag.

‘In het begin ga je nog wel leuk koekjes bakken maar dat doe je ook niet elke dag meer’

Het is niet altijd makkelijk voor familie’s met jonge kinderen en pubers in een appartement zonder tuin in een grote stad. Het probleem is dat ze veel voor hun scherm hangen, en ook niet meer sporten. Je kunt gewoon niet meer zomaar naar buiten! In het begin ga je nog wel leuk koekjes bakken maar dat doe je ook niet elke dag meer.

‘s Ochtends zijn er videolessen en is er tijd voor huiswerk maken en studeren. De
videolessen verlopen gelukkig heel soepel. Vandaag is er zelfs ook een toets gemaakt. Dus hulde aan de technologie en de toewijding van de leraren hier. De rest van de tijd wordt opgevuld met het meehelpen van huishoudelijke klusjes, wat spelletjes spelen en dergelijke. Vooral ‘Mens Erger Je Niet’ is erg in trek haha!

Werk wordt sterk minder
We gaan er in ieder geval vanuit dat de scholen niet meer opengaan voor de zomervakantie. Het werk begint voor mij sterk af te nemen, veel afspraken worden afgezegd. Wat in het begin nog leuk ‘smartwork’ was, is nu af en toe je e-mail controleren.

Het wordt hier vast een hele grote economische malaise. Vele banen van mensen in loondienst staan op het spel, maar vooral mensen met een eigen activiteit zullen eraan ten ondergaan. Ook de grote groep zwartwerkers in Italië zullen er wel erg onder gaan lijden.

‘Het sociale en economische vangnet hier is niet te vergelijken met een
rijk land als Nederland’

Sociale problemen, armoede en daaruit volgende criminaliteit zullen binnenkort wel de kop gaan opsteken. Alles en alles staat nu gewoon stil, en dat kan een land als Italië absoluut niet hebben. Het sociale en economische vangnet hier is niet te vergelijken met een
rijk land als Nederland. Nederland kan zo’n klap wel hebben, Italië niet. Ik kan ook echt niet voorzien hoe de toekomst eruit zal gaan zien.

Veel mensen gingen de afgelopen dagen nog veel te veel de straat op. Voor ieder boodschapje naar de supermarkt, 10 x de hond uitlaten, en er waren zelfs mensen die zowaar de hele dagen in hun trainingspak rondliepen om de schijn te wekken dat ze aan het joggen waren.

Constant sirenes
De besmettingen liepen op de afgelopen dagen, steeds hogere dodencijfers, ik hoor hier echt constant de sirenes van ambulances voorbijgaan. Dat is een irreële situatie. Ook al moet ik eerlijk zeggen dat wij zelf niemand kennen die besmet is of in het ziekenhuis ligt, zodat het nog steeds een beetje een ver-van-mijn-bed-show blijft.

Vanaf gisteren zijn er weer nieuwe maatregelen in onze gemeente. Van kracht vanaf zondag 22 maart en geldig tot en met 15 april. De verordening bevat veel bepalingen, waaronder:

✔ het verzamelverbod op openbare plaatsen, met een administratieve boete van maximaal € 5.000. Politie en andere handhavingsinstanties handhaven deze bepaling.

✔ de schorsing van de activiteit van de openbare diensten, met uitzondering van de levering van essentiële diensten

✔ opschorting van ambachtelijke activiteiten die geen verband houden met noodsituaties of essentiële toeleveringsketens

✔ de sluiting van kantoren, behalve die met betrekking tot onmisbare en dringende diensten

✔ de sluiting van alle accommodaties, met uitzondering van die met betrekking tot het beheer van noodsituaties (overnachtingen voor artsen, isolatie van patiënten, enz.) Gasten die al in de faciliteit aanwezig zijn, moeten deze binnen 72 uur na de inwerkingtreding van de regel hebben verlaten

✔ het stoppen van activiteiten op bouwplaatsen. Uitgezonderd van de verbodsbepalingen zijn die met betrekking tot gezondheids- en ziekenhuis- en noodvoorzieningen, evenals weg, snelweg en spoorwegen

✔ de sluiting van de ‘h24-automaten’ voor dranken en verpakte etenswaren

✔ het verbod op het beoefenen van sport- en lichamelijke activiteiten buitenshuis, zelfs individueel

✔ supermarkten, apotheken, werkplekken en gezondheids- en ziekenhuisvoorzieningen wordt aanbevolen de lichaamstemperatuur van medewerkers te meten.

✔ Wat het lokale openbaar vervoer betreft zijn de bepalingen inzake de afstand van gebruikers in de twee reeds geldende regionale verordeningen van toepassing.

‘Je moet een certificaat op zak hebben met een verklaring waar je woont en waar je heengaat’

Iedereen zit vanaf deze week gewoon vast in huis en er zijn geen excuses meer om naar buiten te gaan. Je moet een certificaat op zak hebben met een verklaring waar je woont en waar je heengaat. Er staat veel politie op straat om te controleren. Weet eerlijk gezegd niet of ze nu ook al de gps van onze mobiele telefoons gebruiken om je locatie te achterhalen. Ze zeggen van wel.

Ook heb ik gehoord dat er nu bij veel mensen die ergens naar binnen moeten de temperatuur wordt gemeten om te kijken of je koorts hebt. Iedereen zit voornamelijk achter z’n smartphone, jong en oud, en we worden allemaal gecontroleerd. En dit is geen science fiction, maar een soort van versnelde digital revolution.

Overdreven? ‘Aan de griep sterven jaarlijks ook duizenden mensen’, zo hoor je vaak.
Vertel dat maar aan de mensen in de gezondheidszorg. Ziekenhuizen overvol, geen plaatsen meer op de intensive care. Gepensioneerde artsen en verplegers worden van heinde en ver opgeroepen, net als mensen die hun opleiding nog niet hebben afgerond.

De helden
Iedereen in de ziekenzorg werkt dubbele uren, met alle stress en risico’s die het met zich meebrengt. Dit zijn de helden van deze situatie.

Het mooie nieuws is dat er geen smog meer is, de lucht stralend blauw en het lente is!!
De natuur gaat gelukkig gewoon haar gang. De stad is ronduit leeg en er is bijna geen verkeer meer. Konijnen komen weer tevoorschijn in de parken. Alleen de vogels vliegen van Oost- naar West-Milaan…

‘Alleen de vogels vliegen van Oost- naar West-Milaan…’

Het dagelijkse geren en gevlieg naar van alles en nog wat is opgehouden alsof eraan de noodrem getrokken is. Hopelijk zullen veel mensen tot bezinning komen. In twee weken tijd heeft het corona-virus tot stand gebracht waar ze bij de klimaattoppen alleen maar van konden dromen. Fabrieken zijn stopgezet, de dagelijkse files op de ringwegen rondom Milaan zijn verdwenen, de lucht is weer vrij van de vele vliegtuigen die af- en aanvlogen. We kunnen weer ademhalen!

Ook zijn er veel initiatieven van vrijwilligers om hulpbehoevende mensen te helpen, boodschappen te brengen en dergelijke. Lege hotels worden omgevormd tot ziekenhuizen. Een creatieve vriendin van me is bezig met mondmaskertjes te maken van allerlei soorten stoffen, kleuren en motieven. Milaan blijft de stad van de mode.

Prioriteiten stellen
Velen van ons zullen waarschijnlijk na deze crisis nieuwe prioriteiten stellen; een gekozen of noodgedwongen carrière-switch maken, beslissen om wel of niet bij de huidige partner te blijven, een kind wel of niet op de wereld zetten, en ga zo maar door. Een periode even niets meer, geen afspraken meer, het is eigenlijk ook heel rustgevend. Je volgt je eigen ritme, brengt tijd door met je familie en kinderen, waar eerst nooit tijd voor was.

Even geen burn outs meer. Het is een grote levensles voor iedereen, jong of oud, arm of rijk! Ik hoop dat de wereld er hierna een beetje mooier uit zal gaan zien…

Beste medemens, laten we het niet bagatelliseren, denk niet alleen aan jezelf maar ook aan anderen. Leer van de ‘fouten’ die Italië heeft gemaakt en probeer zo veel mogelijk thuis te blijven. Ga niet naar overvolle plaatsen met de gedachte: ‘Ach, ik krijg het toch niet’ of ‘Wat maakt het uit?’

‘Blijf bij elkaar uit de buurt’

Kijk naar wat hier gebeurt. Blijf bij elkaar uit de buurt. Geniet van de rust en de tijd thuis en maak je niet teveel zorgen over morgen. En zodra deze crisis voorbij is: boek je vakantie naar Italië, want de Italianen zullen het nodig hebben!

Hoe dan ook, ‘Vrijheid blijheid’ is en blijft toch wel mijn motto.