LOCHEM – Dit is deel 2 uit onze serie ‘De Duvel is Oud’ over oudere werkzoekenden. De economie trekt stevig aan. In steeds meer sectoren is het lastig om geschikt personeel te vinden. De werkloosheidscijfers schieten naar beneden… Maar wacht! Het aantal 50-plussers met een uitkering groeit nog steeds. Wat gaat er mis? En waar? En wat is eraan te doen? In de serie ‘De Duvel is Oud’ gaat LochemsNieuws de komende weken op zoek naar antwoorden en oplossingen. Meedenken, tips en opmerkingen zijn zeer gewenst! (zie de oproep onderaan dit bericht)
Lees ook DEEL 1 uit deze serie
Dit keer een interview met wethouder Eric-Jan de Haan van de gemeente Lochem. De Haan (VVD) is sinds afgelopen voorjaar wethouder en onder meer verantwoordelijk voor werkgelegenheid, participatie en sociale zaken. Dat betekende meteen alle hens aan dek want Het Plein wordt dit jaar ontmanteld en Lochem gaat het weer zelf doen met ‘t Baken. Over de voortgang zegt De Haan: ,,Het ligt op koers maar ik zal niet ontkennen dat het een uitdaging is.”
Het Plein is het verzamelpunt voor werk, inkomen en participatie voor de gemeente Zutphen en Lochem. Vanaf 1 januari gaan beide gemeenten hun eigen weg. Lochem hevelt de taken van Het Plein over naar ‘t Baken, dat vanuit het gemeentehuis aan de Hanzeweg gaat werken. Naast werk & inkomen kunnen inwoners er ook terecht voor zorg, jeugd en gezin.
Lees HIER meer over ‘t Baken.
Op de vraag of de gemeente Lochem speciaal beleid heeft voor oudere werklozen zegt Eric-Jan de Haan: ,,Het maakt ons niet uit of een werkzoekende oud of jong is. Iedereen verdient dezelfde inzet. Daarbij is het devies ‘werk boven inkomen’.” Dat laatste wil zeggen dat iemand aan werk helpen voorop staat. Pas als het niet anders kan krijgt iemand een uitkering.
Uitkering
In het geval van de gemeente is dat meestal een bijstandsuitkering. Voor ouderen, die zijn geboren voor 1965, kan dit ook en IOAW-uitkering zijn. De afkorting staat voor Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers. Het grote verschil met de bij bijstand is dat de regels van de IOAW soepeler omgaan met inkomsten en vermogen.
De IOAW voorkomt dat oudere werklozen (te) snel interen op hun eigen vermogen, die voor velen tevens een oudedagsvoorziening is. Bepaalde inkomsten worden niet meegeteld en vermogen wordt grotendeels vrijgelaten. Het beroemde ‘eigen huis opeten’ is niet aan de orde en ook een eventuele ontslagvergoeding kan buiten beschouwing blijven.
In de Bijstand ontvangt een alleenstaande momenteel 992,12 euro per maand. En echtpaar krijgt 1417,32 euro. Beide bedragen zijn inclusief vakantiegeld. Voor de IOAW geldt dat een alleenstaande 1.265,19 euro ontvangt en een echtpaar 1.636,62 euro.
Jaarlijks gesprek
In jargon heten mensen die lastig aan het werk komen of zijn te krijgen, ‘mensen met afstand tot de arbeidsmarkt’. De Haan: ,,En er is een groep die helemaal niet beschikbaar is voor werk.” De begeleiding van mensen op weg naar werk is deels maatwerk. De wethouder zegt dat ‘t Baken vanaf volgend jaar iedere uitkeringsgerechtigde minstens 1 keer per jaar wil spreken. Dit was de afgelopen jaren bij Het Plein ook het streven maar in de praktijk lukte dat bij lang niet iedereen.
Zoals de naam van de Participatiewet al zegt, wordt uitgegaan van participatie, oftewel meedoen. Dus ook mensen met een (arbeids)handicap gaan indien mogelijk aan het werk. Soms is vrijwilligerswerk een oplossing om te voorkomen dat mensen in een sociaal isolement raken.
‘t Baken
Lochem overweegt om voor kansrijke werklozen externe partijen in te zetten. Daarvoor zijn Delta en Baanbrekend/Randstad in beeld. Voor ‘t Baken worden momenteel medewerkers gezocht. Voor de functie van afdelingshoofd stond de afgelopen weken een vacature open. Medewerkers van Het Plein kunnen ook solliciteren in Lochem. Wie wil blijven komt vanaf 1 januari automatisch in dienst van de gemeente Zutphen. Bij Het Plein werkt nog een aantal mensen die hun roots bij de voormalige sociale dienst van de gemeente Lochem hebben liggen.
Lokale schaal
Eric-Jan de Haan hoopt dat de aanpak op lokale schaal, zoals die vanaf 1 januari ontstaat, voordelen biedt. Het aantal mensen in de Bijstand bedraagt momenteel 568. Daarvan krijgen er 470 een uitkering. ,,Dat aantal is momenteel redelijk stabiel, maar je zou gezien de economische situatie een daling verwachten”, aldus De Haan.
Uitstroompremie
Wie een uitkering van de gemeente Lochem ontvangt kan rekenen op een uitstroompremie van 600 euro. Deze wordt uitgekeerd als iemand aan het werk gaat en dat minimaal 6 maanden volhoudt. Dit hoeft overigens geen volledige baan te zien. Alleen bij heel weinig uren wordt ook de premie naar beneden bijgesteld.
Fitte ouderen
De overheid vindt dat ouderen steeds langer fit zijn en dus langer kunnen doorwerken. Bij werkgevers lijkt een omgekeerde redenatie aan de gang te zijn. Vanaf 50 jaar wordt de belangstelling van werkgevers steeds minder en de tendens lijkt dalend. Oudere werklozen mogen nog wel hoop putten uit het feit dat in veel branches vrijwel geen jongere mensen zijn te vinden.
No-riskpolis
De Haan zegt dat de mogelijkheden van de gemeente om werkgevers op andere gedachten te brengen beperkt zijn. ,,Werkgevers zijn bang dat ouderen vaker ziek zijn of eerder helemaal uitvallen. Een oplossing zou zijn om de no-riskpolis breder in te zetten en meer onder de aandacht te brengen van werkgevers.” De no-riskpolis geldt voor werknemers vanaf 56 jaar. Bij uitval zijn de kosten niet voor de werkgever.
Lees HIER meer over de no-riskpolis
Omdenken
Oudere werknemers melden zich niet vaker ziek dan jongere collega’s – in tegendeel zelfs – maar zijn bij ziekte vaak wel wat langer uit de running. ,,Werkgevers hebben vermoedelijk ook graag jongeren omdat die nog kneedbaar zijn en zich gemakkelijker voegen in de bedrijfscultuur”, zegt de wethouder. Maar hij vindt dat de gemeente werkgevers wat vaker op de voordelen van ouderen kan wijzen, zoals ervaring, levenswijsheid, arbeidsmoraal en voorbeeld voor jongeren in een bedrijf. ,,Het denken moet om”, aldus De Haan.
Reaties van lezers
De lezers van LochemsNieuws neigen in hun reacties op onze oproep om ideeën voor oudere werklozen aan te dragen naar ‘oplossingen’ die uitgaan van de gedachte dat je ouderen moet ontzien. Dit leidt tot voorstellen als ‘meer deeltijdwerk creëren’ tot ‘een basisinkomen voor elke Nederlander vanaf 50 of 55 jaar’. Een basisinkomen voor iedereen is ook genoemd. In een volgende aflevering in deze serie komen we nog terug op dit fenomeen.
Een veel gehoorde hartenkreet is ook: Maak werken financieel aantrekkelijker. Bij werk in deeltijd lever je in de Bijstand alles in (met uitzondering van het eerste half jaar). En bij een laag beloonde full-time job is er nauwelijks verschil tussen werken en thuiszitten. ‘Omdat het vaak geen aantrekkelijk werk is, kiezen velen dus voor thuiszitten’, zo schreef iemand.
Oproep
Voor deze serie zijn we dringend op zoek naar input. Zo willen we graag tips over initiatieven voor oudere werkzoekenden in de gemeente of in de regio. Maar we willen ook graag spreken met oudere werkzoekenden om hun ervaringen met instanties te vernemen of om te horen hoe ze zich een slag in de rondte solliciteren.
Verder spreken we uiteraard graag werkgevers die een uitgesproken mening over ouderen hebben. Ook positieve ervaringen met ouderen in een bedrijf noteren we graag.
Iedereen met ideeën over deze problematiek of met opmerkingen op dit artikel mag zich uiteraard ook melden via info[at]lochemsnieuws.nl
