Marian Beuke (PvdA) geeft stokje na 16 jaar door [longread]

LOCHEM – Marian Beuke (60) stopt na de aanstaande verkiezingen als raadslid en fractievoorzitter van de PvdA-afdeling Lochem. Ze zat 16 jaar in de gemeenteraad. De afgelopen 6 jaar leidde ze de fractie. En voor wie denkt dat sociaal-democraten intern altijd ruzie hebben zegt ze: ,,Bij ons zijn er nooit problemen.”

Verschil
In 2002 kwam Marian Beuke voor het eerst in de raad. Ongeveer halverwege de vorige raadsperiode volgde ze Dick Beltman op als fractievoorzitter. ,,Het verschil tussen ‘gewoon’ raadslid zijn of fractievoorzitter is niet heel erg groot”, zo geeft ze aan. ,,Naar buiten toe ben je het eerste aanspreekpunt. Dat betekent dat je van een alles wat er speelt minimaal een beetje moet weten. En van de zwaardere dossiers moet je, vind ik, veel weten.”

Vers van de lever
Als je als fractievoorzitter aangesproken wordt betekent dat ook dat je vers van de lever ergens iets van moet vinden. Dat ging haar naar eigen zeggen goed af. ,,Ik ben nooit teruggefloten omdat ik dingen heb gezegd waar ze het binnen de partij niet mee eens waren.”

Collega’s
Ze prijst zich gelukkig met collega-fractieleden die hun ‘eigen’ dossiers volgens haar uitstekend beheersen en de standpunten van de partij goed over het voetlicht weten te brengen. ,,Dat geeft veel rust.” En interne strubbelingen, waar de PvdA landelijk patent op lijkt te hebben, spelen in Lochem niet. De beide andere fractieleden van dit moment zijn Ruben Otemann en Jos Israel. De laatste is de beoogde nieuwe fractievoorzitter.

Bolwerk
In de oude gemeente Lochem was de partij erg lang steevast de grootste. Vooral de kern Lochem was altijd een echt bolwerk. Na de fusie met de gemeente Laren en – minder lang geleden – met Gorssel veranderde dat. Met name op het platteland zijn en in kleine kernen zijn GB, VVD en CDA vaak populairder bij de kiezer, wat zich al jaren vertaalt in wisselende coalities, met of zonder PvdA.

Vader
Marian Beuke heeft de politieke aspiraties niet van een vreemde. Haar vader – Henk Beuke – was van 1971 tot 1980 burgemeester van Lochem. Daarvoor was hij wethouder in Rheden en in 1980 werd hij benoemd tot burgemeester van Epe. In die plaats overleed hij in 2013.

Thuis altijd ruimte voor politieke discussie

Politiek
,,Bij ons thuis was er altijd ruimte voor politieke discussie. Met mijn vader kon ik tot op hoge leeftijd over politiek praten. Hij hamerde vaak op het belang van solidariteit in de samenleving”, zo zegt ze.

Den Uijl
Haar eigen politieke ‘bewustzijn’ kwam tot wasdom ten tijde van het roemruchte Kabinet Den Uijl (1973-1977). ,,Ik vond dat geweldig. Er was toen écht sprake van een andere aanpak en van andere mensen. Niet allemaal beroepsbestuurders maar met vaak heel andere achtergronden die in zowel de fractie als in het Kabinet zaten.” Het was de tijd van onder meer Jan Schaefer, Jan Pronk en André van der Louw.

Schrijf nooit zomaar iets op in beleidsplannen

Hoofdpijndossiers
Terugblikkend op de tijd als fractievoorzitter springen 2 dossiers eruit. Hoofdpijndossiers. Zo mag je Het Plein en de Wmo wel noemen. Dat laatste gaat Beuke nog het meest aan het hart. Ze herinnert zich de ellende die werd veroorzaakt door het besluit om de huishoudelijke hulp niet langer te vergoeden. Ze zegt: ,,Als ik eraan terugdenk vraag ik me steeds weer af hoe we het ooit zo ver hebben laten komen. Wat we ervan kunnen leren is dat je dingen niet zomaar moet opschrijven in beleidsplannen. Ga eerst met de betrokkenen praten. Ik heb met tranen in de ogen bij ontgoochelde oude inwoners op de stoep gestaan.”

Huishoudelijke hulp
De vergoeding voor huishoudelijke hulp keerde na een hopeloos verloren rechtsgang terug. ,,Lochem bleef zich te lang verschuilen achter het argument van bezuinigingen vanuit Den Haag. Die waren echter door alle commotie al lang flink afgezwakt. De gemeenten leverden uiteindelijk maar zo’n 10 procent in op het budget.”

Het Plein
Dat andere blok aan het been van de gemeente Lochem is Het Plein, de instelling voor werk en inkomen dat samen met Zutphen werd opgetuigd en dat van begin af aan voor problemen zorgde. Inmiddels is duidelijk dat Het Plein dit jaar wordt ontmanteld. Marian Beuke: ,,Het heeft ons veel geld en energie gekost en het heeft uiteindelijk niets gebracht.”

Je moet werkgevers én wernemers kennen

Op pad
Hoe Lochem het verder ook gaat organiseren; de scheidende fractievoorzitter vindt dat de hoofdtaak het bijeen brengen van vraag en aanbod is. ,,Daarvoor moet je de werkgevers én de werknemers kennen. Dus moeten de mensen die het moeten uitvoeren op pad. Dat hebben we bijna raadsbreed al vaker gezegd.” Om mensen aan het werk te helpen moet je eigenlijk een groter zoekgebied hebben dan alleen de gemeente, zo vindt Beuke. ,,Misschien kunnen uitzendbureaus daar wel beter mee uit de voeten dan de gemeente zelf.”

Pareltjes
Ze is overigens enthousiast over de vele bedrijven die de gemeente rijk is. ,,Daar zitten pareltjes tussen en het zijn er véél”, zo klinkt het. Een recente rondleiding bij de nieuwe fabriek van TKF heeft veel indruk gemaakt.

Vrijwilligers
Alles rond werk en inkomen wordt geregeld via de Participatiewet. Daarbij hoort ook dat wie niet kan werken geholpen moet worden om bij voorbeeld aan de slag te gaan als vrijwilliger. ,,Het gaat erom de juiste matches te maken”, vindt Beuke. Vrijwilligers heeft Lochem overigens erg veel. Daarvan zegt ze: ,,Dat is een enorm maatschappelijk kapitaal. Hoeveel evenementen, verenigingen en organisaties draaien niet op vrijwilligers? En het is ook erg goed voor je contacten en ontwikkeling.”

Gemeentehuis uit om te weten wat er speelt

Teveel vergaderen
Marian Beuke is blij met de nieuwe vergader-orde binnen de gemeente Lochem. Door eens per 2 weken een zogeheten ‘Politieke Avond’ te houden wordt de tijdsinvestering door raadsleden in ieder geval een stuk voorspelbaarder. ,,We zaten wel erg veel avonden in het gemeentehuis”, zo zegt ze. ,,Het werd steeds meer. Je had nauwelijks nog tijd om met je rug naar het gemeentehuis te gaan staan. Terwijl dat toch echt moet als je wilt weten wat er speelt in de gemeente.”

Mensen ontmoeten
Het ontmoeten van mensen was altijd een voorname drijfveer. ,,Als PvdA gaan we graag op pad. Zo delen we regelmatig onze ‘rode taarten’ uit aan mensen en verenigingen waar al die vrijwilligers actief zijn. Je moet er zijn om te zien wat er allemaal gebeurt.”

Ik hou wel van wisselende meerderheden

Verkiezingen
De PvdA vertoeft momenteel in de oppositie. Hoe de verkiezingen uitpakken is onvoorspelbaar maar wat opvalt is dat PvdA en VVD elkaar in de oppositie vaak goed weten te vinden. Marian Beuke: ,,Met de VVD kun je – net als met andere partijen trouwens – prima afspraken maken. We hebben vaak een andere basishouding ten opzichte van zaken maar samenwerken in een coalitie is goed mogelijk. Dat is al eerder bewezen. En ik hou van goede afspraken maken op dossiers waar dat kan en daarnaast wisselende meerderheden te zoeken.”

Genoeg geweest
De reden dat ze in maart stopt als raadslid en fractievoorzitter is niet dat ze het niet meer leuk vindt of dat ze is uitgeblust. ,,Absoluut niet! Ik kan me vaak nog net zo opwinden over dingen als vroeger. Maar het is na 16 jaar genoeg geweest. Nu mogen anderen het doen. Jongere mensen die met een andere blik naar de dingen kijken. Ik ben er altijd nog als ‘extra geheugen’ als ze me nodig hebben, net zoals veel van die andere oud-fractievoorzitters die nog regelmatig meedenken.”