ARNHEM – De Provincie Gelderland denkt minimaal 10 miljard euro nodig te hebben voor de transitie van het platteland. Dat werd eind vorige week duidelijk bij de aanbieding van het gebiedsplan van het Vitaal Landelijk Gebied Gelderland aan demissionair minister Christianne van der Wal. De provinciepleit voor meer duidelijkheid over rijksregelingen en aandacht voor leefbaarheid op het platteland.
“Met deze plannen werken we in Gelderland aan een mooi en leefbaar landelijk gebied. Dit mag geen vertraging oplopen door de val van het kabinet. Want onze boeren en natuur hebben duidelijkheid nodig.” aldus gedeputeerde landbouw, natuur en stikstof Harold Zoet (BBB).
Drie gebieden
Met het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland (VLGG) werkt de provincie voor 3 gebieden (Veluwe, Achterhoek & Liemers, Rivierengebied) maatregelen uit voor natuur, water, klimaat en landbouw. De basis voor het gebiedsprogramma is het gebiedsplan, de natuurdoelanalyses en diverse aanvullende onderzoeken die Gelderland heeft laten doen over landbouw, natuur en water.
Belangrijke opgave is de verplichte stikstofreductie en natuurherstel. In het gebiedsplan staat hoe de provincie dit aanpakt. Gelderland heeft daarvoor regelingen voor verschillende sectoren zoals landbouw, natuur, mobiliteit, wonen en industrie. Om het plan compleet te maken is ook duidelijkheid nodig van het Rijk over hun stikstofregelingen. “We wachten nog op de regelingen van het rijk voor verschillende sectoren. Deze zijn nodig voor de brede Gelderse aanpak.” aldus Zoet.
Piekbelasters
Op dit moment zijn alleen twee vrijwillige beëindigingsregelingen open voor veehouderijlocaties waarvan één voor piekbelasters. De andere regelingen, zoals een verplaatsingsregeling en een innovatieregeling komen naar verwachting dit najaar pas. “Ook hier moet snel duidelijkheid over komen, want alleen als we deze boeren meer opties geven dan stoppen, heeft de aanpak piekbelasting kans van slagen. Innovatie is daarbij de stap voorwaarts.” waarschuwt gedeputeerde Zoet. “We gaan ervan uit dat regelingen er gewoon komen ondanks de val van het kabinet.” In september bepaalt de Tweede Kamer met welke thema’s het demissionaire Kabinet verder mag.
In Nederland kunnen zo’n 3000 bedrijven gebruik maken van de vrijwillige beëindigingsregeling voor piekbelasters. Naar schatting 1800 hiervan liggen in Gelderland, met name op en rond de Veluwe. “De effecten op de leefbaarheid in het landelijk gebied zijn enorm. Daar moet het Rijk meer oog voor hebben.” aldus Zoet. In opdracht van het Provinciale Staten gaat de provincie onderzoeken wat de sociaaleconomische gevolgen zijn van alle plannen.
Wegwijs
Er komt veel kijken bij de keuzes waar agrarische ondernemers voor staan. Gelders boeren die in aanmerking komen voor aanpak piekbelasting kunnen daarom voor ondersteuning terecht bij een Gelderse uitvoeringsorganisatie. Zaakbegeleiders helpen ondernemers van begin tot eind en maken hen wegwijs in bestaande en nieuwe regelingen. Niet alleen bedrijfsbeëindiging, maar ook extensiveren, verplaatsen en innoveren. Dat gaat om Rijks- en Gelderse regelingen. De zaakbegeleiders hebben korte lijntjes met de gemeente bijvoorbeeld over ruimtelijke ordening.
De uitvoeringsorganisatie is een samenwerking tussen provincie Gelderland, ministerie van LNV en gemeenten. “In een aantal Gelderse gemeenten zitten veel agrarische ondernemers die in aanmerking komen voor de regeling. Die staan voor een enorme taak.”
Veel geld
“De opgaven in Gelderland zijn enorm, met name vanwege de Veluwe. Het zal duidelijk zijn dat dit ook substantieel geld kost.” zegt Zoet. Het Rijk heeft een fonds van €24,3 miljard beschikbaar gesteld voor de doelen uit het Nationaal Programma landelijk Gebied voor natuur, water, landbouw, en klimaat. De ingediende plannen van provincies gaan daar ver overheen. Uit een eerste inschatting blijkt dat de kosten van het programma Vitaal landelijk gebied Gelderland minimaal €10 miljard zullen zijn. Zoet: “Het maakt ons niet uit, uit welke pot het geld komt.”
Een eerste planning was om in november een conceptprogramma te hebben, maar het gaat langer duren. Zoet: “Deze plannen gaan iedereen aan in Gelderland. We willen naast medeoverheden en maatschappelijke organisaties daarom ook de Gelderse inwoners en ondernemers betrekken en dat kost nou eenmaal tijd. Zorgvuldigheid gaat boven snelheid.”
Meer over de Gelderse plannen voor het platteland is HIER te lezen (link naar website van de provincie).
