LOCHEM/REGIO – Stallenbouw kan worden verduurzaamd door hergebruik van materialen uit ouden stallen. Dat betekent dat stallen niet op de nu gebruikelijke wijze gesloopt moeten worden maar gedemonteerd. DLV Advies inventariseert momenteel in leegstaande agrarische panden in de Achterhoek welke onderdelen hergebruikt kunnen worden. Dit leidt tot een zogenoemde ‘Oogstkaart’.
Een stal van tweedehands bouwmateriaal is voordeliger en ontziet het milieu. De vraag naar herbruikbare en gebruikte materialen is er wel, maar het aanbod is beperkt doordat veel gebouwen gesloopt. Materialen verliezen hierdoor hun fysieke en financiële waarde. DLV Advies (voorheen Dienst Landbouw Voorlichting) wil letterlijk in kaart brengen waar bruikbare materialen zijn te vinden.
Hergebruik stimuleren
Vanuit bestaande stallen en schuren komen bij onderhoud, renovatie of verduurzaming allerlei nog bruikbare materialen vrij. Om hergebruik te stimuleren, is het onder meer belangrijk dat er een groot aanbod is van materialen. Dat is er momenteel niet. Het idee ontstond vanuit eerdere projecten waarin DLV Advies bouwmaterialen hergebruikte. Zo is bijvoorbeeld de stalaanbouw bij een veehouder in Beuningen (OV) gerealiseerd met materialen afkomstig uit een stal in Ambt Delden.
Verduurzamen
Bij dit project lag de eerste prioriteit op de materialen die nodig zijn voor een bouwvergunning zoals spanten, gordingen, dakbeplating en wandplaten. Bij het project in de Achterhoek wordt ook gekeken of delen uit de inrichting, isolatie, elektra en leidingen kunnen worden hergebruikt. Tom Ploeger, projectaccountmanager bij DLV Advies, begeleidt het project in de Achterhoek. Hij zegt: “Met de Oogstkaart verduurzamen we de stallenbouw. We bieden materialen aan die, ondanks dat ze nog bruikbaar zijn, anders verloren zouden gaan. De koper heeft een (klein) financieel voordeel en werkt aan het verlagen van de CO2-voetafdruk.”
Circulair bouwen
“Om een stal te bouwen delven we grondstoffen en verwerken deze tot bouwmaterialen. Na gebruik zetten we het (stal)materiaal in voor laagwaardige recycling, opwekking van energie door verbranding of storten het materiaal als afval. Bij duurzaam bouwen wordt rekening gehouden met milieueffecten, zoals energieverbruik en CO2 of stikstofuitstoot, over de gehele levensloop.”
Ploeger vervolgt: “Stallen zijn niet uniform en vaak zal een veehouder er nu nog niet omheen kunnen om toch ook nieuwe materialen te gebruiken. De Oogstkaart maakt agrarische gebouweigenaren, adviseurs, slopers en bouwbedrijven bewust van welke materialen er in stallen en schuren zitten en welke waarde deze gebouwen aan materialen bezitten.”
Anders kijken
“Het is essentieel dat er vanuit de keten anders wordt gekeken naar waar de kosten en opbrengsten komen te liggen. Om van lineair bouwen over te stappen naar circulair bouwen zijn andere bouwwijzen, materialen, stalsystemen, samenwerkingen en wet- en regelgeving nodig. Door de eisen aan gebouwen ten aanzien van bijvoorbeeld maatvoering, uitstraling, veiligheid, diervriendelijkheid, mestopslag, ventilatie en emissiereductie is dit geen gemakkelijke opgave.”
Aanbieden materialen
Agrariërs in de Achterhoek die hun stallen en schuren in plaats van te laten slopen, willen laten demonteren, kunnen contact opnemen met Tom Ploeger (T 06 51 58 71 32 | E t.ploeger@dlvadvies.nl) voor een inventarisatie.
Het project Circulair Bouwen met VAB’s waarbinnen de Oogstkaart ontwikkeld wordt, is mede mogelijk door steun van de provincie Gelderland, de gemeente Bronckhorst en het Europees Landbouwfonds: Europa investeert in zijn platteland.
