LOCHEM – De nieuwe wethouder Michiel Rijsberman (D66) moet de onderhandelingen met het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) gaan voeren. Inzet is een asielzoekerscentrum (azc) in Ampsen, op het voormalige Pactum-terrein. Die onderhandelingen moeten leiden tot een bestuursovereenkomst. Hiervoor heeft het college van B&W kaders vastgesteld. De gemeenteraad sleutelde maandagavond met succes – en unaniem – aan die kaders. Met instemming van de wethouder overigens.
PvdA, GroenLinks, VVD en CDA kwamen met een wijzigingsvoorstel dat uiteindelijk door alle fracties werd onderschreven. Over de aantallen asielzoekers die uiteindelijk kunnen worden gehuisvest had de raad al bepaald dat 250 de limit moet zijn. Het college wilde 10 procent onderhandelingsruimte nemen, maar dat werd door de raad uit het kaderdocument gehaald.
Gezondheidszorg
En als het gaat om de gezondheidszorg voor de toekomstige bewoners werd de tekst aangescherpt. Het college wilde ‘maximaal inzetten’ op het organiseren van de zorg door het COA. De raad maakt hier een harde voorwaarde van. Ook de evaluatie en het tegen het licht houden van de veiligheidssituatie rond het azc werd door de raad scherper aangezet. De veiligheid en de leefbaarheid rond het azc moet jaarlijks worden gemonitord door een onafhankelijke partij. Hierbij moeten, naast het COA, ook omwonenden en andere betrokkenen worden betrokken, zoals omwonenden, politie, artsen, maatschappelijk werk en jeugdhulp. Ook de (agrarische) ondernemers moeten hierin een stem krijgen.
Na 5 jaar moet een zogenoemd ‘heroverwegingsmoment’ volgen. Dan wordt bekeken of alle betrokkenen zich aan de gemaakte afspraken houden. Mocht dit niet het geval zijn, dan kunnen aanvullende afspraken worden gemaakt of extra voorwaarden gesteld. Dit komt neer op een aanpassing van de bestuursovereenkomst tussen COA en gemeente.
Contact
Zodra de locatie in gebruik is genomen, moet er regelmatig contact zijn tussen de
locatiemanager van het COA, de gemeente en omwonenden over de dagelijkse gang van zaken. Hiervoor kan bijvoorbeeld een omgevingsbeheergroep in het leven worden geroepen. Verder wordt het COA de mogelijkheid geboden om maatschappelijke betrokkenheid en ontwikkeling te realiseren als dit in het belang is van de vluchtelingen die worden opgevangen.
Er kwam maandag overigens een pleidooi van het CDA om er bij het COA op aan te dringen om statushouders, die al aan de gemeente Lochem zijn toegewezen, voorrang te geven. Rijsberman vindt dat statushouders niet in een azc horen, maar reguliere huisvesting moeten krijgen. De realiteit van dit moment is echter dat de asielketen deels verstopt is doordat statushouders niet doorstromen door gebrek aan woningen. De wethouder zegde toe dat – als er inderdaad statushouders naar Ampsen komen – er bij het COA op aan te dringen om dat aan de gemeente toegewezen mensen zijn. Dan kan de inburgering en integratie beginnen.
Juridisch
De wethouder omarmde de in het amendement genoemde aanscherpingen van de kaders, maar uitte wel bedenkingen bij het inschakelen van externe juridische expertise. De raad vindt het een goed idee als een op asielzaken gespecialiseerde jurist naar de bestuursovereenkomst kijkt voordat deze wordt ondertekend. Rijsberman meent dat de interne juristen van de gemeente voldoende capabel zijn, maar verzet zich niet tegen de wens van de raad.
Wat betreft de kosten voor zowel voorbereiding, exploitatie en instandhouding van het azc wil de gemeenteraad opgenomen zien dat deze volledig voor rekening van Rijk en COA komen. De gemeente en het COA moeten samen een aantal randvoorwaarden treffen die naar voren zijn gekomen uit onderzoek van Bureau Beke. Dat keek onder meer naar de sociale- en verkeersveiligheid in Ampsen. De raad wil dat de risico’s die het bureau constateerde omgezet zien in oplossingen. De wethouder liet weten dat alle punten uit het onderzoeksrapport tenminste ‘van een antwoord moeten worden voorzien’.
Verkeer
De verkeersveiligheid is een punt van zorg. De relatief smalle en drukke Ampsenseweg is de enige verbinding met het station en het centrum van Lochem. De raad wil dat hiervoor oplossingen worden gezocht, bijvoorbeeld in de vorm van voet- of fietspad, pendelbusjes of het instellen van eenrichtingsverkeer. Ook betere verlichting is een optie.
Ondernemers rond het azc moeten hun zorgen en problemen kwijt kunnen. Die worden in kaart gebracht en opgelost. Ook eventuele nadelige financiële gevolgen moeten in kaart worden gebracht. Hierbij gaf de wethouder aan dat de ondernemers zelf een planschadeprocedure moeten volgen. Na enig aandringen, van met name de VVD, kwam de toezegging dat de gemeente waar nodig ondersteuning zal bieden.
Meldpunt
Tenslotte wil de raad dat de sociale veiligheid nauwlettend in de gaten wordt gehouden. Het COA zou moeten zorgen voor een contactpersoon die over veiligheid gaat. Voor zowel bewoners van het azc als de omwonenden moet een meldpunt beschikbaar moeten zijn. Ook de samenwerking met de politie moet vorm krijgen.
Het college van B&W gaat met het door de gemeenteraad vastgestelde kaders naar omwonenden en betrokken maatschappelijke organisaties. Daarna kunnen de onderhandelingen over de bestuursovereenkomst met het COA beginnen.
