LOCHEM/GORSSEL – De Lochemse gemeenteraad is relatief goed op de hoogte van de ontwikkelingen in het sociaal domein. Dat is de conclusie van de rekenkamercommissie na onderzoek naar de situatie in de gemeente Lochem in vergelijking met enkele andere gemeenten. De uitkomst is positief. De raad wordt ‘zeer betrokken en gezond kritisch’ genoemd. Wel wordt geadviseerd om minder op details en incidenten te focussen en meer op lange termijnbeleid.
In het voorjaar van 2020 was de gemeenteraad niet zo tevreden over de informatie van het college bij de tussenevaluatie van ’t Baken, de nieuwe uitvoeringsorganisatie voor het sociaal domein in Lochem. Dit was voor de rekenkamercommissie aanleiding om de informatievoorziening aan de raad in het sociaal domein te onderzoeken.
Informatievoorziening
Die betrokken een kritische opstelling van de raad heeft ervoor gezorgd dat de informatievoorziening kwantitatief en kwalitatief naar een hoger niveau is gebracht, zo concludeert de commissie.
Naast de algemene informatievoorziening in begroting, beleidsnota’s en rapportages, heeft de commissie ook de informatievoorziening bij drie concrete casussen doorgelicht: de opheffing van de werkvoorziening Delta, de Visie op Preventie en de
Tussenevaluatie van ‘t Baken. Hieruit blijkt dat de communicatie rond ‘t Baken sinds het voorjaar 2020 sterk is verbeterd.
Adviespunten
Het rapport van de rekenkamercommissie bevat een aantal adviespunten. Zo kunnen het college en de organisatie werken aan het vereenvoudigen van beleidsnota’s en nog meer doen aan het helder maken van beleidsdoelen. Ook kan de gemeenteraad beter gebruik maken van aangeboden informatie zoals in de raadsmonitor Sociaal Domein.
Het contact tussen inwoners en organisaties met de gemeenteraad kan intensiever, vooral bij concrete vraagstukken. Bij vraagstukken op sociaal vlak is het vaak wel een uitdaging om dit contact goed te organiseren, zo constateert de rekenkamer.
Betrokkenheid
De commissie heeft ook onderzocht hoe de gemeenteraad zijn instrumenten gebruikt
om het beleid te sturen en toezicht te houden op de uitvoering. Uit een enquête en vraaggesprekken blijkt dat de gemeenteraad van Lochem actief betrokken is en graag ‘meekijkt’ hoe het beleid en de uitvoering vorm krijgen. Zo heeft de raad via een zogeheten PAK-proces intensief meegewerkt aan de Visie op Preventie. Positief aan zo’n proces is dat een visie probleemloos in de raad wordt vastgesteld.
Sterke betrokkenheid vraagt echter wel veel inzet van raadsleden. Niet elke fractie kan
dat in gelijke mate opbrengen. Ook gaat oog voor details ten koste van oog voor de echte
strategische vragen en keuzes. ‘Als de raad zijn tijd en energie optimaal wil benutten, is ruimte voor strategische ontwikkelingen in het sociaal domein welkom’, zo is te lezen. De rekenkamercommissie adviseert de raad dan ook om zelf te onderzoeken hoe er meer op lange termijn ontwikkelingen gestuurd kan worden en minder op details en incidenten.
Agendering
Raadsleden vinden het agenderingsrecht (het plaatsen van onderwerpen op de
politieke agenda) heel belangrijk, zo is gebleken. Verhoudingsgewijs maakt de raad echter nog beperkt gebruik van dat recht.
Sociaal Domein
Voor de duidelijkheid van wat het sociaal domein inhoud is hieronder een gedeelte uit het rapport overgenomen:
‘Het sociaal domein is een breed en veelomvattend terrein met diverse wettelijke grondslagen en een samenstel van verschillende, doch samenhangende beleidsvelden. Vóór de decentralisaties in 2015 waren er al diverse beleidsvelden die onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten vielen en tot het sociaal domein kunnen worden gerekend zoals: sociale zaken, welzijnswerk, sport, cultuur, onderwijshuisvesting, schuldhulpverlening en bijstand- en minimabeleid.
Daar kwamen in 2015 de decentralisaties van de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning bij. Veelal beslaat het sociaal domein meer dan 1/3de van de totale gemeentelijke begroting.
Het is voor alle gemeenteraden lastig om overzicht te krijgen op wat zich binnen het sociaal domein afspeelt; evenzo is het voor de colleges van burgemeester en wethouders een opgave om dat overzicht te leveren. Lochem is daar niet uniek in.’
Het hele rapport van de rekenkamercommissie, dat ‘Bakens voor betrokken bestuur’ heet, is te lezen via DEZE link.
