LOCHEM/GORSSEL – Als het gaat om de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne laat de gemeente Lochem zich van z’n goede kant zien. Dat geldt voor zowel de inwoners als voor de gemeentelijke organisatie. Er is veel steun en enthousiasme. De keerzijde is dat het een flinke wissel trekt op de ambtenaren. Er worden al veel mensen opgevangen, maar als dat er nog veel meer moeten worden, vreest burgemeester Sebastiaan van ‘t Erve dat andere taken in het gedrang komen.
Eerst het goede nieuws: In veel kernen zijn bijeenkomsten gehouden waar inwoners aangeven dat ze staan te popelen om te helpen. Daarbij komen veel vragen over wat men concreet kan doen. En juist op die vraag is momenteel vaak lastig antwoord te geven. “Veel is nog onduidelijk. Hoeveel mensen moeten we opvangen en hoe lang? Weken, maanden? En zolang we dat niet precies weten, weten we ook niet wat de behoeftes precies zijn”, aldus Van ‘t Erve.
Betrokkenheid
Majella Schreurs is beleidsadviseur Inburgering en projectleider voor de opvang Oekraïense vluchtelingen bij de gemeente. Zij heeft alle bijeenkomsten in de verschillende kernen meegemaakt. Ze zegt: “De sfeer is er altijd een van grote betrokkenheid. Dit is echt de kracht van Lochem. Er heerst een gevoel van: We doen dit samen.”
Ze vervolgt: “De mensen willen graag helpen. Maar de behoeftes zijn inderdaad nog ongewis. Er is nu nog sprake van meer aanbod dan vraag. Het enthousiasme moet vaak nog even in de wacht blijven staan. Het bieden van veiligheid van mensen die veel hebben meegemaakt staat voorop. Dat valt of staat met goede huisvesting. Daarna komen de spullen en activiteiten waar mensen behoefte aan hebben.”
Spullen
De gemeente heeft al gecommuniceerd dat er voor de mensen die sinds vorige week worden opgevangen in hotel Scheperskamp bijvoorbeeld kleding en fietsen nodig zijn. Kleding is er inmiddels genoeg. Fietsen zijn nog welkom. In Almen, Harfsen, Epse, Gorssel en Barchem staan mensen in de startblokken om te helpen. In Gorssel zijn maar liefst 100 vrijwilligers geregistreerd, voor het geval De Bloemenkamp ingezet kan worden voor de opvang. Burgemeester Van ‘t Erve zegt dat de laatste oorspronkelijke bewoners van het wooncomplex inmiddels zijn geïnformeerd. Andere omwonenden en de rest van het dorp volgen, zodra er meer duidelijkheid is. Dat lijkt een kwestie van tijd.
Tijdens de kernbijeenkomsten worden ook de nodige suggesties gedaan voor grotere en kleine opvanglocaties. “Daar gaan we naar kijken en daar komen we op terug”, zo belooft de burgemeester. Naast de Scheperskamp zijn nu ook de eerste mensen ondergebracht bij Europarcs Resort De Achterhoek in Lochem. En verder zijn er naar schatting een kleine honderd Oekraïners opgevangen bij particulieren.
Bewondering
Van ‘t Erve steekt zijn bewondering voor mensen die vluchtelingen in huis nemen niet onder stoelen of banken. Toch waarschuwt hij mensen die dit overwegen om dit goed voor te bereiden. “Bedenk wat de impact is en vraag je af hoe lang je dit kunt volhouden. Het is, ook voor het gevoel van veiligheid, niet goed als je mensen van de ene naar de andere plek moeten ping-pongen.”
Majella Schreurs kent een aantal gevallen waarbij vluchtelingen van particulieren naar andere opvanglocaties zijn gegaan. Dat is niet altijd het gevolg van problemen, maar ook van onderling overleg. “Als we als gemeente te maken krijgen met grotere aantallen mensen die van particuliere adressen komen en in centrale opvanglocaties moeten worden opvangen, hebben we een probleem. De gemeente heeft een opvangplicht, dus we vinden een oplossing, maar liefst niet te veel tegelijk.”
Inschrijving
Van de naar schatting ruim 200 Oekraïners die in de gemeente verblijven waren er afgelopen maandag zo’n 90 ingeschreven. Er staan nog veel afspraken gepland maar omdat het inschrijven ongeveer een kwartier per persoon kost, is wel duidelijk dat dit een flinke druk legt op de het ambtelijk apparaat. De maandag- en dinsdagmiddag zijn inmiddels gereserveerd voor de inschrijvingen in de Basisadministratie gemeenten. De gemeente werkt ook aan de uitbetaling van het leefgeld waar vluchtelingen recht op hebben.
Sebastiaan van ‘t Erve zegt: “De 22 gemeenten in de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland doen samen al heel veel. Sinds 1 april zijn gemeenten verplicht om opvang te organiseren. Als onverhoopt blijkt dat we nog veel meer plekken moeten organiseren, dan komt de voortgang van andere gemeentelijke taken in het geding. Dat kan leiden tot bijvoorbeeld de afgifte van omgevings- en bouwvergunningen. Gezien de woningnood moeten we juist daar geen vertraging oplopen.”
Onderwijs
Ondertussen speelt ook nog het onderwijs aan kinderen uit Oekraïne die in de gemeente verblijven. De reguliere ‘taalklassen’ voor kinderen van asielzoekers zitten vol. Er wordt gekeken naar het opzetten van soortgelijke klassen voor Oekraïense kinderen. Gedacht wordt aan klassen voor verschillende leeftijdsgroepen. Ook wordt gekeken of vluchtelingen met een onderwijsachtergrond kunnen worden ingezet bij de begeleiding.
Sinds 1 april mogen Oekraïense vluchtelingen werken in Nederland. Een werkvergunning is niet nodig. Er geldt slechts een meldplicht. Enkele werkgevers hebben zich al gemeld om zich aan te bieden, ook voor vormen van dagbesteding. De gemeente is ook hier mee bezig en kijkt onder meer welke vormen van begeleiding dit vraagt.
Locatiemanagers
Groot enthousiasme is er over de aanstelling van 5 locatiemanagers die de vluchtelingen op de centrale locaties rondom de klok begeleiden. Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt waren de vacatures binnen 48 uur vervuld. Het gaat deels om mensen die ervaring hebben opgedaan bij de GGD’s. “Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het werk van deze mensen is. Ik ben erg blij dat we ze zo snel hebben gevonden”, aldus de burgemeester.
Hij vraagt in z’n algemeenheid om naoberschap. “De gemeente en de gemeenschap moeten het samen doen. Ik ben dolblij met particulieren die mensen opvangen. Ik roep mensen in de omgeving van deze gezinnen op om te helpen waar het kan.”
Volgende week maandag (11 april) roept hij de gemeenteraad bij elkaar voor een extra vergadering over de vluchtelingencrisis.
Meer informatie op: www.lochem.nl/oekraine
