‘Lochemers willen zon-op-dak of bij bedrijventerrein’ [+podcast]

0
Foto ter illustratie (bron: pixabay.com)

LOCHEM/GORSSEL – Uit een evaluatie van het beleid ten aanzien van zonne-energie blijkt dat inwoners van de gemeente overwegend positief staan ten opzichte van deze vorm van energie. Maar ze vinden dat er bij voorkeur niet meer grote zonneparken in het landschap moeten verschijnen. Ze pleiten voor ‘zon op daken’. Als het dan toch een zonnepark moet zijn, dan liever bij bedrijventerreinen of langs snelwegen.

[Podcast:] Onderaan dit bericht is een podcast te beluisteren waarin de wethouder Henk van Zeijts en Bert Groot Wesseldijk hun licht laten schijnen over zonne- en windenergie.

In 2018 stelde de gemeenteraad de beleidskaders voor grootschalige zonneparken vast en gaf zo de ruimte voor 100 hectare. Inmiddels zijn er vijf parken gerealiseerd of vergund. Deze nemen samen 60 hectare in beslag. Twee zonneparken van samen 30 hectare zijn nog in procedure en worden nog beoordeeld op basis van het bestaande beleid. Het gaat om Bekenschot bij Barchem en een park in Ampsen.

De externe onderzoekers presenteerden het evaluatierapport maandagavond aan de gemeenteraad. Op dat moment werd het ook pas openbaar gemaakt via de website van de gemeente.

Locaties

Omwonenden van (beoogde) locaties hebben het gevoel geen invloed te hebben op de keuze voor de plek van zonneparken. Dat is niet geheel onlogisch want een projectontwikkelaar kiest een locatie op basis van overeenstemming met een grondeigenaar en infrastructurele voorwaarden en kan daarna pas gaan werken aan draagvlak en inspraak.

Inpassing

Kritiek is er ook op de landschappelijke inpassing van zonneparken. De inpassingsplannen getuigen vaak van te weinig kennis van lokale landschappelijke een ecologische waarden. Velen vinden dat de gemeente moet bijsturen op kwaliteit. Tijdens de behandeling in de gemeenteraad bleek maandag dat de gemeente veel overlaat aan de initiatiefnemers, al is de gemeente bij bijeenkomsten met omwonenden meestal wel ambtelijk vertegenwoordigd zodat er vragen kunnen worden gesteld. Wethouder Henk van Zeijts zei dat tot nu toe de slogan ‘samen buurt maken’ wordt gehanteerd maar dat er in de verdere procedure inderdaad veel aan de initiatiefnemer wordt overgelaten.

Aanbevelingen

De evaluatie leidt tot een aantal aanbevelingen, waarvan het college maandag al liet weten deze over te nemen. De gemeente krijgt het advies om concreter te maken hoe initiatiefnemers omwonenden moeten betrekken bij de ontwikkeling van een zonnepark. Belangrijk is verder dat een zonnepark, nadat deze is afgeschreven, wordt opgeruimd. Dit moet niet alleen worden vastgelegd in beleid maar er moet gezorgd worden voor financiële garanties vooraf.

Participatie

Financiële participatie is volgens de onderzoekers nu te vrijblijvend geregeld. Daarbij gaat het om constructies waardoor omwonenden kunnen delen in de opbrengst of om het investeren van een deel van de winst in maatschappelijke doelen, zoals een buurthuis. Verder zou de gemeente technisch vooroverleg in een vroeg stadium moeten faciliteren zodat alle eisen vooraf helder zijn en er geen ‘onmogelijke’ plannen in behandeling komen.

Inpassing is maatwerk

Bij de landschappelijke inpassing van zonneparken is maatwerk nodig. Daarbij moet behoud en versterking van de natuur voldoende ruimte krijgen. Verder zeggen de onderzoekers dat de gemeente kleinschalige particulier en collectieve zonne-installatie in veldopstelling moet stimuleren. In de afgelopen twee jaar zijn er wel enkele initiatieven geweest maar geen daarvan is gerealiseerd.

Tenslotte wordt geadviseerd om vooraf een afweging met inwoners en betrokkenen te maken die leiden tot concrete zoekgebieden voor de opwekking van hernieuwbare energie. Daarbij kan het zowel om wind als zon gaan.

Inwoners aan zet

Het evaluatierapport wordt besproken met inwoners van de gemeente. Zij worden betrokken bij aanpassing van het beleidskader dat de gemeente de komende jaren gaat hanteren. Dit overleg gaat, door corona deels digitaal, gebeuren tussen november en januari. Het college maakt vervolgens een aangepast beleidskader dat nog in het eerste kwartaal van 2021 wordt voorgelegd aan de gemeenteraad.

Het beleidskader houdt nauw verband met de Regionale Energiestrategie (RES) die de regiogemeenten opstellen. In het zogeheten concept-bod is grote opgave opgenomen voor zon in veldopstelling. Het vernieuwde beleidskader is van invloed op het definitieve RES-bod dat de regio voor 1 juni volgend jaar bij het rijk moet indienen.

Windenergie

Verwevenheid is er verder met het beleidskader windenergie. Het college schrijft in een memo aan de raad dat de combinatie van zon en wind belangrijk is voor de stabiliteit van de energievoorziening en voor efficiënte benutting van de netcapaciteit. Zon en wind hebben beide landschappelijke gevolgen. Het college heeft contact met een bureau dat ervaring heeft met het betrekken van inwoners bij dergelijke beleidsvoorbereiding. Mogelijk wordt de inspraak rond zon, wind en RES gecombineerd.

Beluister hieronder de podcast van de gemeente Lochem over wind- en zonne-energie: