EPSE/LOCHEM – Jos Israel (54) is voor de tweede keer lijsttrekker voor de PvdA. Vier jaar geleden bleef het zeteltal met 3 gelijk. Dat was een hele prestatie in de tijd de partij landelijke door een diep dal ging. Nu zegt hij: “Als het tegenzit blijven we op 3 staan. Als het meezit krijgen we 4 zetels.” Maar eerst, zoals het hoort in deze serie, antwoord op de vraag: Wie is de mens achter de lijsttrekker?
Acht portretten van lijsttrekkers
In de weken tot aan de gemeenteraadsverkiezingen presenteert de Berkelbode wekelijks een uitgebreid portret met de lijsttrekkers van de acht partijen die in de gemeente Lochem meedoen. Daarbij gaat het slechts ten dele over politiek. Vooral de mens achter de lijsttrekker moet naar voren komen. Waar stond de wieg, wat voor kind was het en hoe zag de carrière er tot nu toe uit? Via een lijstje met trivia-vragen komen we details te weten over onder meer hobby’s, favoriete muziek en de favoriete plek in de gemeente.
– Lees HIER aflevering 1 over Henk van Zeijts (GroenLinks)
– Lees HIER aflevering 2 over Calle Janssen (LochemGroen!)
– Lees HIER aflevering 3 over Marleen van der Meulen (D66)
– Lees HIER aflevering 4 over Eric-Jan de Haan (VVD)
– Lees HIER aflevering 5 over Lex de Goede (MmL)
Jos woont met vrouw en drie kinderen in Epse, op hemelsbreed zo’n 5 kilometer van de plek waar zijn wieg stond. Dat was in de Deventer wijk Keizerslanden. Zijn ouders waren in de koekstad neergestreken vanuit Rotterdam. Wat precies de reden van de verhuizing van zijn ouders was, is ook voor Jos grotendeels gissen. Mogelijk was het een vlucht en een nieuwe start. Weg uit de armoede in de omstandigheden in het naoorlogse Rotterdam.
Armoede
“Mijn opa van moeders kant was dienstplichtig officier in het leger en werd daarvoor in de loop van de oorlog in krijgsgevangenschap geplaatst. Hij belandde en een Duits kamp, maar keerde wel terug. Hij werd inspecteur in het onderwijs in Rotterdam.”
Zijn vader was van joodse komaf. Van zijn familie werd het grootste deel vermoord in Auschwitz en Sobibor. Het huis van de familie werd verwoest tijdens het bombardement op Rotterdam en ze waren alles kwijt. Opa was beurshandelaar in Rotterdam en mocht zijn werk niet meer uitoefenen. Hij werd als Jood vervolgt, maar overleefde de oorlog. Er heerste zowel tijdens de oorlog, met de hongerwinter, als daarna diepe armoede”, zo vertelt Jos.
Er werd thuis nooit over de gebeurtenissen van tijdens en na de oorlog gesproken. “Mijn opa daarentegen vertelde alles, tot in de gruwelijkste details. Mijn vader en moeder bijna niets, terwijl zij in de oorlog oud genoeg waren om veel bewust te hebben meegemaakt.”
Vader en moeder
Moeder was onderwijzeres, maar moest met de komst van kinderen stoppen met werken, zoals dat destijds gebruikelijk was. Jos’ vader studeerde in Hengelo aan de sociale academie. “Hij was toen al volwassen. Het was een goede keuze van hem om te gaan studeren. Hij werd maatschappelijke werker, docent en later ook vicedirecteur van diezelfde Hengelose academie. En hij zat 8 jaar in de gemeenteraad van Deventer, voor de PvdA. Moeder keerde nog terug in het onderwijs maar had chronische gezondheidsklachten, waardoor ze moest stoppen. Ik had hele lieve ouders.”
Jos ging na de basisschool naar de mavo. En hij was een fervent korfballer. De vereniging heette Hellas. “Ik was geen groot sportman. Het hoogst haalbare waren invalbeurten in het eerste.” Later zou hij jarenlang voorzitter zijn van de club. Hij leidde de vereniging naar een fusie met een stadgenoot Korfoes. Daaruit ontstond het huidige Devinco.
Belangrijk
“Dat is nu een hele bloeiende vereniging. Mijn kinderen spelen er nog steeds”, zegt Jos. Toen hij zelf speelde kwam hij regelmatig voor wedstrijden op bezoek bij ‘t Overschotje in Lochem. “Ik vind het een raar idee dat daar geen korfbal meer wordt gespeeld”, zo klinkt het. Hij zegt dat hij uit die tijd zijn grote waardering voor het verenigingsleven en vrijwilligers heeft meegenomen. “Dat is heel belangrijk in het leven van mensen.” Dat geldt bij uitstek ook voor hemzelf want hij leerde zijn echtgenote Anita kennen bij de club. Zijn voorzitterschap bracht hem ook in contact met gemeentebestuurders en lokale politici.
Daarvoor, had hij de MTS in Almelo bezocht omdat daar procestechniek en milieukunde werd gedoceerd. Daarna moest hij in militaire dienst. Dat trok hem niet, maar hij kijkt er heel pragmatisch op terug: “Ik heb er vrachtwagen leren rijden en hoe je telexberichten moet versturen. En heb er achteraf mooie verhalen aan overgehouden.”
GA Eagles
Qua sport is GA Eagles een grote liefde. Hij mist, samen met een vriend, bijna geen thuiswedstrijd en dat gaat gepaard met rituelen. Zoals rond de oudere dame uit Twello, die al jaren naast hem op de IJssel-tribune zit. “Ze is niet zo goed ter been. Wij zorgen ervoor dat ze vooraf koffie krijgt en in de rust een suikervrije cola.”
Na het vervullen van de dienstplicht ging Jos terug te schoolbanken in. Dit keer voor een HBO-opleiding milieukunde aan de Hogeschool IJsselland, het huidige Saxion. In die jaren verkende hij ook de wereld. Hij verbleef twee keer in een kibboets in Israël. “Ik herinner me dat ik in Jeruzalem langs een Nederlandse verslaggever liep die ik live, tijdens de inval in Koeweit, hoorde vertellen dat er grote paniek heerste. Ik keek om me heen en zag dat het dagelijkse leven gewoon doorging. Ondanks de voortdurende dreiging is Israël, met enorme problemen en uitdagingen, ook een heel relaxed land.”
Reizen
Zijn reizen brachten hem verder naar onder meer naar Jemen, Ethiopië, India, Nepal en Cuba. “Nee, ik was niet op zoek naar een goeroe of naar mezelf. Ik was tussen de 20 en 30 jaar en deed veel levenservaring op tijdens die reizen.” In Deventer kocht hij zijn eerste huisje. Die stond aan de Spoorstraat, in het verlengde van het station. “Alles trilde als er een trein voorbijkwam”, zo herinnert hij zich.
Hij ging aanvankelijk aan het werk bij Oranjewoud in Deventer, waar hij zich bekwaamde in de vergunningverlening en handhaving. “Daar was ik goed in, al zeg ik het zelf”, zegt Jos. “Ik werkte 3 dagen in de week gedetacheerd in Enschede en 2 dagen deed ik bedrijfscontroles in de regio. Als handhaver leer je de situatie in een fractie van een seconde ‘lezen’. Wie heb ik voor me en wat gebeurt hier? Voor een bedrijf is zo’n milieucontrole vaak ingrijpend en als handhaver probeer je de spanning eraf te krijgen. Dat is vermoedelijk de reden dat ik ook als raadslid goed met mensen kan praten, ook als ze heel boos zijn.”
Loopbaan
De verdere loopbaan verliep via detacheerder Yacht en afvalbedrijf Van Gansewinkel in Twello. Daar zette hij een kwaliteitszorgsysteem op. Ook was hij er verantwoordelijk voor de veiligheid. “Als ik werk zet ik me met hart en ziel in. Dat deed ik ook bij Van Gansewinkel, waardoor ik al snel heel veel wist over afvalverwerking. Dat komt me nu nog regelmatig van pas in de gemeenteraad.” Door zijn inzet werd hij al snel manager van de inzameling, met 120 mensen en evenzovele voertuigen onder zich.”
Zijn carrière kreeg daarna een vervolg bij de Provincie Gelderland. Daar werkt Jos nog steeds en hij heeft er verschillende functies gehad. Zo was hij als teammanager verantwoordelijk voor vergunningverlening en handhaving, was enige tijd projectleider voor de ecoducten in de provincie. Nu werkt hij bij het programma regionale economie.
Ziekte
Alles stokte toen hij in november 2014 plotseling ernstig ziek werd. “Ik bleek een zware hartaanval te hebben gehad die ik niet als zodanig herkende en waar ik dagenlang mee ben doorgelopen. Het bleek achteraf een tweede infarct te zijn. Als ik terugdenk moet het eerste infarct al een jaar eerder geweest zijn, tijdens een vakantie. Toen ben niets ernstigs vermoedend van Midden-Noorwegen naar huis gereden. Ik was wel erg beroerd maar een hartaandoening zocht ik daar niet achter. Mijn leven is gered door mijn huisarts en ambulancepersoneel, dat de situatie goed inschatte en mij niet in Deventer maar in Zwolle in het ziekenhuis afleverden.”
Daar kreeg Jos 7 bypasses. “De specialist aan mijn bed zei dat de situatie zeer ernstig was. Toen ik vroeg of ik doodging, gaf hij geen antwoord”, vertelt Jos. Hem werd in het ziekenhuis vertelt dat hij ook nog eens diabetes had. “Ze stonden met insulinespuiten naast mijn bed. Dat niet, zo besloot ik toen. Die hartkwaal kon ik nog aan maar die diabetes er bovenop vond ik verschrikkelijk. Uiteindelijk heb ik het met veel pillen kunnen redden en inmiddels ben ik voor de diabetes al jaren medicijnvrij. Radicaal andere eetgewoonten en meer bewegen bleek de oplossing.”
Gemeenteraad
Toen dit speelde zat hij al in de gemeenteraad van Lochem. Ruben Otemann verving hem destijds gedurende enkele maanden. Jos pakte ook zijn werk weer op. Bij het programma regionale economie werd hij namens de provincie accounthouder bij Oost NL, de ontwikkelingsmaatschappij voor Gelderland en Overijssel. En hij nam zitting in de OR van de provincie.
Jos beweert over zichzelf dat hij een onverbeterlijke nieuwsjunkie is. “Ik neem alles als een spons in me op. Ik weet daardoor van alles wel wat en kan bijna altijd wel meepraten over dingen. Ik kan niet tegen onrecht. Dan kies altijd voor de zwakkere partij en dan wil ik graag helpen. Mensen bellen mij ook vaak voor hulp. Dan zeggen ze dat ze de politiek niet vertrouwen, maar mij wel. Dat is een compliment maar ook wel eens een last op de schouders.”
Politiek
De politieke trigger was toen Wim Kok begin jaren ’90 minister van financiën was, in het Kabinet Lubbers (CDA). Jos zegt: “Kok zei op een gegeven moment dat hij voor goud wilde gaan. Dat wilde ik steunen en daarom werd ik lid van de PvdA.” Die gooi naar goud van Wim Kok leidde tot twee ‘paarse’ Kabinetten.
“De drive is de wereld een beetje beter willen maken. Onrecht en vriendjespolitiek bestrijden en mensen helpen die in de knel raken, of die zich niet gehoord voelen. Hoe houden we de wereld leefbaar? Ik doe dat via de politiek. Een ander wellicht, als vrijwilliger, bijvoorbeeld bij een sportvereniging of in de dorpsraad. Ik mag graag met mensen omgaan en vond de coronatijd dan ook afschuwelijk.”
Luisteren
Over het Burgerberaad, waarin veel collega’s in de raad het al hebben gehad in deze serie, heeft Jos Israel een mening die tot nadenken stemt. “Wij zijn met 23 gekozen raadsleden. Dat is het ultieme burgerberaad! Als je mensen bij dingen wil betrekken, moeten alle bestuurders, politici en ambtenaren intrinsiek leren luisteren. En daar dan ook wat mee doen. Dat brengt ontspanning in de verharde samenleving.”
Jos Israel in ‘t kort:
We vragen elke lijsttrekker om een aantal vragen in slechts enkele woorden te beantwoorden.
Deze week:
Jos Israel, lijsttrekker PvdA
Woonplaats: Epse
Leeftijd: 54
1. Mooiste plek in de gemeente?
Gorsselse Hei
2. Favoriete boek?
Alles wat met nieuws heeft te maken
3. Favoriete muziek?
Seventies en Eighties Rock
4. Huisdieren?
Kat, hond en 3 kippen
5. Hobby’s?
Nieuws en naar GA Eagles gaan
6. Sport (actief of passief)?
Voetbal, korfbal en af en toe combifit
7. Op welke persoon zou je stemmen als je niet op je eigen partij mag stemmen?
Tonnie Tekelenburg (voormalig raadslid GroenLinks en projectleider LochemEnergie)
8. Gezinssamenstelling?
Echtgenote Anita, zoon David en dochters Sophie en Esther
